Havyaka Haadu - Tulasikatte Pooje - Jaanapada

This is traditional dhaati. However, this is slightly newer than what my grand mother sings.  

Why Yakshagana Bayalata Shruti is Different?

[This is a Screen Shot -Visit  http://shruti.hejje.com for Yakshashruti]

I have created a small application that allows us to use the real/authentic Yakshagana Bayalata Shruti (Visit http://shruti.hejje.com for cell phone and PC versions). There are plethora of Shruti applications over the Internet, yet there was none for Yakshagana style of music. In this post I will explain why Yakshagana Shruti application is needed and why it is different from Tanpura based Shruti used in other schools of Indian music.

A fine tuner in software can make Harmonium tunable.

In summary the reasons why Yakshagana Bayalata singers should not use Tanpura and should use Harmonium are:

• Tanpura is not a reed device - human vocal cords are reed like. Harmonium is a reed device.
• Tanpura produces notes in completely different timbre.
• Tanpura produces pure and harmonic notes. Thus, voice modulation becomes unnatural to Bayalata style. 
• Tanpura does not suit Chande sound quality well. This is because Tanpura has pure notes while Chande produces slightly off overtones (inharmonic).
• Tanpura and electronics versions use Pa, Ma and Ni notes by default forcing uninformed singers to use them.
• Tanpura note volumes do not suit Bayalata singing. The higher Sa should have higher volume as in Harmonium and Pungi.

Yakshagana Bayalata singers use Harmonium for drone or Shruti. It is obvious that Tanpura/Tamboori and Harmonium are different types of instruments: one is stringed other is reed based. However, increasingly many Yakshagana singers have started using Tanpura or Tanpura based electronic Shruti boxes instead of Harmonium. This, in my opinion, is a digression. Yakshagana Bayalata singers should not use Tanpura based Shruti boxes. This is because Yakshagana Bayalata music is different from other forms of Indian music and there is a scientific basis as to why Hormonium is used in Bayalata instead of stringed instruments.

Human voice is a result of vibrating vocal cords. You may watch a video here on how vocal cords vibrate. In other words human vocal cords are a type of reed or vibrating membranes producing sound**. Therefore a reed based instrument such as Harmonium is more likely to produce sound closer to human voice (timbre) than, for example, a stringed instrument. This may be the reason why ages ago, Bayalata singers used Pungi (Snake Charmer's pipe) for drone. Pungi is a Bamboo reed based instrument. Thus Harmonium appears to be a logical replacement for Bayalata Shruti. I have recorded and analysed Pungi, electronic Tanpura and Harmonium. I will present its analysis in another post. But for now, in summary, the spectral envelope of Tanpura is much different from that of Harmonium. Which is expected because any different sounding instrument has different envelope; spectral envelope is one of the main factors in determining timbre (nature of sound). Spectral envelope of Pungi and Harmonium are similar and bear similarity to human voice. This indicates that Harmonium may be a better drone device for Yakshagana.

This brings us to oft repeated argument that Tanpura is a better drone/Shruti device and is used in more "refined" classical music therefore Bayalata singers should also use it. There is no doubt Karnataki and Hindutani are more nuanced and much explored forms of music. Yakshagana Bayalata is also "classical" in the sense that development of Bayalata peaked in classical Kannada period. Also Bayalata is not a dedicated musical exercise but part of a theatre art. Let us leave that for now and move on to counter why Tanpura may not be best for Bayalata singing. It is obvious even to a casual viewer Tanpura sounds different and is a stringed instrument. But, Tanpura produces pure notes where its overtones are perfect harmonics (which is great for other forms of music). In layman's terms Tanpura produces only pitch closer or right on the desired musical note and notes beyond are suppressed (not produced). Whereas natural human voice, when producing a musical note, also produces other pitches consonant to note being sung. Tanpura producing only pure note is one of the reasons why it sounds different from natural human voice. This forces singers go nasal as in Karnatik music. The singers may disregard timbre to some extent as in Hindusthani music to get around this issue. In Bayalata, we do not want this to happen. One of the beauties of Bayalata singing is that singers voice resonates along with drone. In doing so singers focus on sounding deep and unnatural in a different way compared to Hindustani and Karnataki (Most singing are unnatural - remember operatic western songs).  Therefore to maintain this characteristic Yakshagana style of resonating with reed devices, singers should use a free-reed based Shruti and not a string based Shruti like Tanpura. That is not all, there is more!

Have you heard Chande drum? Chande drum is an amazing Bayalata drum. It's overtones are not harmonic (notes are not multiples - one stroke produces several different frequencies that are not very well related)! When you use Tanpura producing pure harmonic notes without any (less) in-harmonic frequency, Chande will sound less rich as well as slightly off. This is because in-harmonic drums always produce overtones slightly off of what they are tuned to unlike Tabla and Mrudanga. Tabla is almost perfect harmonic percussion instrument as demonstrated by C.V. Raman in his famous research paper on Tabla. There is a bit of intentional wrable in Mrudanga. Nevertheless,  Professor Rama Bhat of Concordia University has mentioned that he had experimented and found Mrudanga to be a perfect harmonic instrument. This shows using Tanpura is great for Karnataki but in Yakshagana we have in-harmonic drum Chande. Let us not mistake that Harmonium is in-harmonic. As the name suggests it is harmonic! However, in the note produced by Harmonium other pitches are not suppressed as much in Tanpura. I think the presence of other pitches makes Chande appear in harmony with other instruments even when it actually is slightly off. Therefore we should continue to use Harmonium in Yakshagana.

I have one last thing before I end. What about volumes of each note in a shruti or drone? Yakshagana Bayalata singing is high pitched. Heavy use of 3rd octave is a distinguishing feature of Bayalata singing. How can one do that when the 2nd octave notes in Shruti have higher volume than 3rd octave note? Harmonium's 3rd octave sounds a lot louder than 2nd octave by default which is perfect for Bayalata singing. On electronic Tanpura however, the lower Sa has equal or louder volume. Moreover, Yakshagana singers only use sa and Sa and no Pa, Ma or Ni in Shruti. Using Tanpura is not desirable because it will force more use of 2nd octave instead of 3rd octave required in Yakshagana style. 

One more appalling thing is that some electronic Shrutibox makers have started selling things that sound like old electric transformers, as Vinayak Hegde - one of my friends and my swara guru likes to put it! They are an insult to music not just to Yakshagana. Please do not use them. The application I have created helps to make the authentic Yakshagana style Shruti easily accessible to all those who have the Internet access. I hope you will like it and use it while you practice singing. Thank you: http://shruti.hejje.com/ 

PS: PC/Mobile downloadable versions are ready. Visit http://shruti.hejje.com/

http://shruti.hejje.com/

Ragu Kattinakere

Yakshamitra Toronto

** Strictly speaking vocal cords are neither strings nor reeds. However, vocal sound is closer to reed sound than sound generated by strings and physical appearance of vocal cords is closer to that of reeds as well.

.

ಯಕ್ಷಗಾನ ಪದ್ಯಗಳ ಸಾಹಿತ್ಯ ಎಷ್ಟರಮಟ್ಟಿಗೆ ಶುದ್ಧವಾಗಿರಬೇಕು?

ಪೇಸ್ಬುಕ್ ನಲ್ಲಿ ನೆಡೆದ ಸಂಭಾಷಣೆಯನ್ನು ಇಲ್ಲಿ ಹಾಕಿದ್ದೇನೆ (Open Group):

============

Harish Kote Subbarao ಬಹುತೇಕ ಎಲ್ಲಾ ಭಾಗವತರು "ಮಾನೀನಿ ಮಾಣಿಯೇ" ಎಂದು ಹಾಡುವುದೇಕೆ? ಹೇಳಿಕೊಡುವುದೇ ಹಾಗೋ? ಸ್ವತಂತ್ರ ಚಿಂತನೆಯ ಕೊರತೆಯೋ ಅಥವಾ ಎರಡೂ ಕಾರಣಗಳೋ?

ಪದ್ಯ ಇರುವುದು "ಮಾನಿನೀ ಮಣಿಯೆ ಬಾರೆ ಮಂಜುಳ ನಾಗವೇಣಿ" ಎಂದು. ಅದನ್ನು "ಮಾನೀನಿ ಮಾಣಿಯೇ ಬಾರೆ ಮಂಜೂಳ ನಾಗ | ವೇಣಿ.." ಎಂದು ಹಾಡುವವರೇ ಜಾಸ್ತಿ.

============

Murthy Hosabale EE PADYA BAHUTeKA BHAAGAVATARU HAAdUVAAGA VIlAmBITA LAYADALLI HAAdUTTARE. TAAlAKKE HOmDISIKIllALUBeKAAGI MAANEENU MAnI ENNABAHUDU ENNUVUDU NANNA BHAAVANE.

============

ನನ್ನ ಅಭಿಪ್ರಾಯ

============

ನೀವು ಹೇಳಿದಂತೆ ಸಾಹಿತ್ಯಹಾಳಾಗಬಾರದು ಎನ್ನುವುದು ಸರಿ. ಆದರೆ ಮೂರ್ತಿಯವರು ಹೇಳಿದ್ದೂ ಸರಿಯಿದೆ. ಆದಿತಾಳದಲ್ಲಿ - "ಕಡ್ತಗ ತಾ ಹಸ್ತ" ಕ್ಕೆ ಹೊಂದಿಕೊಂಡು "ಮಾ ನೀ ನಿ" ಬರುತ್ತದೆ. "ಮಾನಿನಿ ಮ"ಣಿಯೆ ಎಂದರೂ ಸರಿ ಆಗುತ್ತದೆ (ಆದರೆ ನಿ ಧೀರ್ಘ ಹೋಗುವುದನ್ನು ಗಮನಿಸಿ). ಮಾ(ನಿ) ಗೆ ಮೂರನೇ ಸಪ್ತಕದ ಸ ಮತ್ತು ರಿ ಸ್ವರ ಬರುವಂತೆ ತೋರುತ್ತದೆ (ಬಿಳಿ-೭ ಶ್ರುತಿಯಲ್ಲಿ ನೋಡಿದೆ). ರಿ (ನಿ)ಯನ್ನು ಎಳೆದರೇ ದಾಟಿಗೆ ಸೌಂದರ್ಯ. ತಾಳ ಪದ್ಯದ ಮೊದಲ ಅಕ್ಷರಕ್ಕಿಂತ ಒಂದು ಮಾತ್ರೆ ಮೊದಲೇ ಆರಂಭವಾಗುತ್ತದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಇಲ್ಲಿ ನೆನಪಿಸಿಕೊಳ್ಳೋಣ. ಹಾಗಾಗಿ ಯಕ್ಷಗಾನದಲ್ಲಿ ತಾಳಕ್ಕಾಗಿ ಸಾಹಿತ್ಯವನ್ನು ಸ್ವಲ್ಪಹಿಮ್ಮೆಟ್ಟಿಸುವ ರೂಢಿ ಸ್ವಲ್ಪಮಟ್ಟಿಗೆ ಅನಿವಾರ್ಯ. ಕವಿಗಳ ಸಾಹಿತ್ಯಕ್ಕೂ ಅವರು ಅಂದುಕೊಂಡು ಬರೆದ ತಾಳಕ್ಕೂ ಸ್ವಲ್ಪ ಹೊಂದಾಣಿಕೆ ಕಡಿಮೆ ಇದ್ದಾಗ ಹೀಗೆ ಮಾಡಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ತ್ರಿವುಡೆಯಲ್ಲಿ ಹೇಳಿದರೂ ಹೀಗೇ ಆಗುವುದು. ಶುಧ್ಧ ಸಾಹಿತ್ಯ ಬೇಕಾದರೆ ಗಮಕ ವಾಚನ ಮಾಡಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಅಲ್ಲಿ ತಾಳದ ರಗಳೆ ಇಲ್ಲ. ಆದರೆ ಅಲ್ಲೂ ಛಂದಸ್ಸಿಗಾಗಿ ಶಬ್ಧಗಳನ್ನು ಬಲಿ ಕೊಡುವ ರೂಢಿ ಇದೆ ಎನ್ನುವುದನ್ನು ಮರೆಯಬಾರದು. ಕುಮಾರವ್ಯಾಸನ ಶ್ರೀವನಿತೆಯರಸನೇ ಪದ್ಯದಲ್ಲಿ ಕೊನೆಯ ಪದ ನೆನಪಿಸಿಕೊಳ್ಳಿ ಭಾಮಿನೀ ಷಟ್ಪದಿಗೆ ಹೊಂದಿಸಲು ನಾ(ರಾ)ಯಣ ಅಪಭ್ರಂಶವಾಗಿದೆ: ಗದುಗಿನ ವೀರನಾ(ರ)ಯಣ.

 =============

Harish Kote Subbarao

ತಥಾಕಥಿತ ತಾಳಕ್ಕಾಗಿ (?) "ಗಜಮೂಖದಾವಗೆ" ಅನ್ನುವವರನ್ನೂ ಕೇಳಿದ್ದೇನೆ....ತಾಳಕ್ಕೆ ಸರಿಯಾಗಿ, ಸಾಹಿತ್ಯಕ್ಕೂ ಸರಿಯಾಗಿ ಹಾಡಬಹುದು....may be difficult but not impossible.ಅದೆಲ್ಲ ಭಾಗವತರ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ. ಉಡುಪಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾದ ಹೆಚ್ಚಿನ ಹಳೆ ಪ್ರಸಂಗ ಎಡಿಟ್ ಮಾಡಿದವರು ನನ್ನ ತಂದೆ..(he is no more now) ಅವರು ಪದ್ಯ ಹಾಡಿ ರಾಗ ತಾಳಗಳು ಸಾಹಿತ್ಯ/ಭಾವ/ಸಂಧರ್ಭಗಳಿಗೆ ಸರಿ ಇದೆಯೋ ನೋಡಿ, ಬೇಕಾದ ಕಡೆ ರಾಗ ತಾಳ ಸಾಹಿತ್ಯ ಬದಲು ಮಾಡಿ, ಅಗತ್ಯ ಬಿದ್ದರೆ ಸ್ವಂತ ಪದ್ಯವನ್ನೂ ಹಾಕಿದ್ದರೆ. ಭಾಗವತರೊಬ್ಬರು "ಮಾನಿನೀ ಮಣಿಯೆ ಬಾರೆ" ಎಂದೇ ಹಾಡಿದ ಆಡಿಯೋ ನನ್ನಲ್ಲಿರಬೇಕು...ಸಾಧ್ಯವಾದರೆ ಊರಿಗೆ ಹೋದಾಗ upload ಮಾಡುತ್ತೇನೆ.

================

Ragu Kattinakere ವಿಲಂಬ ಲಯದಲ್ಲಿ ಹಾಡುವಾಗ ಎದುರಾಗುವ ಸಮಸ್ಯೆಯನ್ನು ಸೋದಾಹಾರಣವಾಗಿ ಈ ಮೊದಲೇ ಹೇಳಿದ್ದೇನೆ. ಅಜ್ಞಾನ ಬೇರೆ. ಅನಿವಾರ್ಯವಾಗಿ ಸೊಗಸಿಗಾಗಿ ಶುದ್ಧತೆಯನ್ನು ಉದ್ಧೇಶಪೂರ್ವಕವಾಗಿ ಹಿಮ್ಮೆಟ್ಟಿಸುವುದು ಬೇರೆ. ಅದರಲ್ಲೂ ಸಾಹಿತ್ಯದ ಲಯಕ್ಕೂ, ತಾಳಕ್ಕೂ ಸ್ವಲ್ಪ ವ್ಯತ್ಯಾಸವಿದ್ದರೆ ಈ ರೀತಿ ಬದಲಾವಣೆ ಅನಿವಾರ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ. ಸಮರ್ಥರೇ ಇದನ್ನು ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ ಹಲವೊಮ್ಮೆ. ನಿಮ್ಮ ತಂದೆಯವರ ಸೇವೆ ಶ್ಲಾಘನೀಯ. ಅಂತವರಿದ್ದುದರಿಂದಲೋ ಏನೋ ಮುಖ್ಯವಾಹಿನಯ ಸಾಹಿತ್ಯಕ್ಕಿಂತ ಬಯಲಾಟದ ಪ್ರಸಂಗಗಳು ಶುದ್ಧವಾಗಿವೆ. ಅವರ ಕಳಕಳಿಯೂ ಒಳ್ಳೆಯದೇ. ಹಾಡಿಗಾಗಿ ಸಾಹಿತ್ಯ ಅಶುದ್ಧವಾಗಬೇಕು ಎನ್ನುವುದು ನನ್ನ ಅಭಿಪ್ರಾಯವಲ್ಲ.

Harish Kote Subbarao

Thanks...!! ಉದ್ದೇಶಪೂರ್ವಕ ತಪ್ಪಾಗಿ ಹಾಡುವವರನ್ನು ತಿದ್ದಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ ಬಿಡಿ, ತಿದ್ದಿಕೊಳ್ಳಿ ಎಂದು ಹೇಳಿದರೂ "ನಮಗೆ ಹೇಳಲಿಕ್ಕೆ ನೀವು ಯಾರು?" ಅಂದರೆ ನಮ್ಮಲ್ಲಿ ಉತ್ತರವಿಲ್ಲ ನೋಡಿ...(ಇಂಥವರ ಮಗ ಅಂದರೂ ಅವರಿಗೆ ಸಾಲುವುದಿಲ್ಲ). ಅಜ್ಞಾನದಿಂದ ಹಾಡುವವರು ಸರಿಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು ಎಂಬುದೇ ನನ್ನ ಆಶಯ. AP ಪಾಠಕ್ ಅವರ ವೀಡಿಯೊ ಲೋಡ್ ಮಾಡಿದವರು ಬರೆದ ಸಾಹಿತ್ಯ ನೋಡಿ.."ಮಾನೀನಿ" ಎಂದೇ ಇದೆ :). ಇಂಥದ್ದೇ ಇನ್ನೊಂದು ಉದಾಹರಣೆ "ನೋಡಿ ನಿರ್ಮಲ ಜಲ ಸಮೀಪದಿ" ಅದನ್ನು ಹೀಗೆಯೇ ತಥಾಕಥಿತ "ತಾಳಕ್ಕಾಗಿ" "ನೋಡಿ ನೀರ್ಮಲ ಜಲಸಮೀಪದಿ" ಎಂದು ಹಾಡುತ್ತಾರೆ. ತಾಳಕ್ಕಾಗಿ ಸಾಹಿತ್ಯದ ಬದಲಾವಣೆ ಅನಿವಾರ್ಯವಲ್ಲ; ಸ್ವಲ್ಪ ಗಮನ ಹಾಗು ಅಭ್ಯಾಸ ಮಾಡಿದರೆ ತಾಳ, ಸಾಹಿತ್ಯ ಹೊಂದಿಸ ಬಹುದು; ಸಾಹಿತ್ಯದಲಿರುವ ದೀರ್ಘ ಎಳೆದು ಅಥವಾ appropriate pause ಕೊಟ್ಟು.

23 November at 17:57 ·

Amruthdev Kattinakere ಚಂದ್ರಹಾಸ ಪುರಾಣಿಕರು ಸಾಹಿತ್ಯ ಶುದ್ಧವಾಗಿ ’ಮಂಜುಳ’ ನಾಗವೇಣಿ ಎಂದೇ ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ. ಆದರೆ ಫಕ್ಕನೆ ಬರುವ ಆ ಶಬ್ದಕ್ಕೆ ಅಷ್ಟು ವೇಗವಾಗಿ ಅಭಿನಯ ಮಾಡುವುದು ಹೇಗೆಂಬುದು ಪ್ರಶ್ನೆ.

23 November at 22:46

Ragu Kattinakere

‎.
ಇಲ್ಲಿ ತಾಳಕ್ಕೆ ಹೊಂದಿಸುವ ಅನಿವಾರ್ಯ ಎನ್ನುವುದು ಕೇವಲ ಉಧ್ಧಟತನ ಎಂದು ಭಾವಿಸಬಾರದು. ಅದು ಕೆಲವೊಂದೆಡೆ ಛಂದಸ್ಸಿನ ಅವಶ್ಯಕತೆ. ತಾಳದ ಘಾತಬರುವಲ್ಲಿ ಲಘು ಬರಬಾರದು ಬಂದರೆ ಅದು ಕೊನೆಯ ಅಥವಾ ಮೊದಲ ಮಾತ್ರೆಯಾಗಿರಬೇಕು, ಎರಡು ಲಘುಗಳು ಘಾತಬರುವಲ್ಲಿದ್ದರೂ ಇದೇ ಸಮಸ್ಯೆ. ಧಾಟಿಗೆ ಆಲಾಪನೆ ಘಾತಬರುವಲ್ಲಿ ಚಂದವಾಗುವುದಾದರೆ ಅಲ್ಲಿ ಹೃಸ್ವ, ಒತ್ತಿಲ್ಲದ ಅಕ್ಷರ ಆಥವಾ ಹೃಸ್ವಸ್ವರೀಯವ್ಯಂಜನ ಬಂದರೆ (ಲಘು) ಭಾಗವತರು ಅನಿವಾರ್ಯವಾಗಿ ಆ ಅಕ್ಷರವನ್ನು ಒತ್ತಿ/ಎಳೆದು ಹೇಳಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಹಾಗೆ ಹೇಳದೇ ಇರಬಹುದು ಆದರೆ ಅಮೃತರು ಹೇಳಿದಂತೆ ಅಭಿನಯಕ್ಕೋ, ಸೌಂದರ್ಯಕ್ಕೋ ಧಕ್ಕೆಯುಂಟಾಗಬಹುದು. ಕಲಾವಿದರಿಗೆ ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ಗಮನದಲ್ಲಿಟ್ಟು ವ್ಯವಹರಿಸುವ ಹೊಣೆ ಇರುತ್ತದೆ. ನಾವು ಒಂದೇ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಲ್ಲಿ ನೋಡುವುದು ಬಹಳ ಸೀಮಿತ ಚರ್ಚೆಯಾಗಿಬಿಡಬಹುದು.

.

ಬೆಳಗಾಗಬೇಕು

ಬೆಳಗಾಗಬೇಕು
=========
ಜಗ ಸಣ್ಣ ಮನದೊಡ್ಡ ಮರೆತವರು ಮತ್ತೆದುರು ಮೂಡಲೇಬೇಕು
ತಪ್ಪ ತಾಳೀತು ಮನ, ಒಪ್ಪಲು ಕಾಲ ಬೇಕು
ಕಪ್ಪಳಿಸಲಾರವಿಗೆ ಮೂಡಲೇ ಬೇಕು

ತಪ್ಪಲ್ಲ ಒಪ್ಪಿದರೆ ಮಾಡಿದರೊಮ್ಮೆ ಮಾತ್ರ.
ಅಪರೂಪಕೆಡವುವುದು ಸಹಜ, ಸಹಿಸಬೇಕು.
ಬೀಳದೇ ಇರುವವರು ಯಾರಿಲ್ಲ, ಬಿದ್ದವರು ಏಳಲೇಬೇಕು.

ಈ ವೇಷ ಆವೇಶ, ಅಳಿದು ತಮವಿಳಿದು ಬೆಳಗಾಗಬೇಕು.
ಮರೆತವರ ನೆನಪಾಗಿ ಮನದಗುಳಿ ಸರಿದು ಕದತೆರೆದು ಮನ ಮುದಗೊಳ್ಳಬೇಕು.
ಜಗ ಸಣ್ಣ, ಮನಸು ಮೃದುವಾಗಬೇಕು.

ಮುನಿಸಿಕೊಂಡವರ ನೆನಪು ಆಗಿಯೇ ಆಗುತ್ತದೆ. ಆದಾಗ ಎಲ್ಲ ಮರೆತು ಮತ್ತೆ ಸ್ನೇಹಿತರಾಗಬೇಕು ಎನ್ನುವುದು ತಾತ್ಪರ್ಯ.

ಮೂಡಲೇಬೇಕು = ನೆನಪಾಗೇ ಅಗುತ್ತದೆ ಎನ್ನುವ ಅರ್ಥ

ಮೂಡಲೇ ಬೇಕು = ಸೂರ್ಯ ಹುಟ್ಟುವುದು ಮೂಡಲಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ

*"ಈ ವೇಷ ಆವೇಶ" ಮಹಾಬಲಹೆಗಡೆ ಕೆರೆಮನೆ ಇವರ ಯಕ್ಷಗಾನದ ಮಾತುಗಾರಿಕೆಯಿಂದ ಆಯ್ದ ಪದಗುಛ್ಛ

A picture on wall

When light shines brightly on a picture hanging on wall, dust gives way to clarity. I move closer and closer as the swaying picture deflects light and slows down. I must see it. Have I not, all these years? Why see today?

Do you talk to people? Do you ask questions? Are you cool? Do you get lost? Or you can not find anything to talk when you meet people? Why? You are creative but slow! You are intelligent but only sometimes! Why?

Are you comfortable? You see things can be done. Yet, yet when you try you can only partial. Still your idea is  right. Only that it takes someone else to do it! Ah! What a torture. But you enjoy! You are so fierceful and stand for what you think is right, sometimes. You have passion that changes every hour.

All self introspecting souls one day find reality. To be at peace with it takes some churning. When all the pieces of the puzzle almost fit in, we are ready to leave. There will be a day when, what honest folks had said will sound correct and feel right. Our reflections will form a real picture of us, free from our own ego's distortion.

The light is dim now. But the ego is tired. Mind can see through little bit of dust; can really see better than eyes! I hold it firmly in my hand and bring it closer.

It is a picture of me. Oh no it is not on the wall. It is in opinions of people who know me, incomplete but closer to who actually I am. 

Kannada poet, writer B A Sanadi's Interview

ಕನ್ನಡಕ್ಕೆ ೮ನೇ ಜ್ಞಾನಪೀಠ ಬಂದಾಗ ಹಿರಿಯ ಕವಿ ಸನದಿ ಅವರು ಕಂಬಾರ ಸಾಹಿತ್ಯದ ಬಗ್ಗೆ ತಮ್ಮ ಅಭಿಪ್ರಾಯ ಹಂಚಿಕೊಂಡಿದ್ದು ಹೀಗೆ.

ಕನ್ನಡ ರಾಜ್ಯೋತ್ಸವದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ, ಹಿರಿಯ ಕವಿ ಸನದಿಯವರು ಯುವ ಬರಹಗಾರರಿಗೆ ನೀಡಿದ ಸಲಹೆ ಮತ್ತು ಆಡಿದ ಪ್ರೋತ್ಸಾಹದ ಮಾತುಗಳು ಇಲ್ಲಿವೆ. ಯುವಕವಿಗಳು ಸಾಹಿತಿಗಳು ನೋಡಬೇಕು: 

 

Demise of an honourable man

Is a man worth mentioning just because he is honest? In the increasingly self serving society of which I am  shamefully a part, being really honest and forthright deserves not just a mention but heart felt admiration. On the other side of the phone, my father informed me that my ailing uncle in law is no more; something I already knew. He knew it as well but he said it merely to mean some one very dear is no more.

Why does an uncle in law become so dear even when he spoke very harsh and unforgiving words? Because he would not say anything to please anyone. He would just say what is not false what must be said under ideal conditions. In short, he spoke plain truth out of concern for whom he spoke, even if it was at his own expense. He said to a man one day, my father said, "What is that you have done that you have come to ask for all things you want? Are you up to ruin the family? Get hold of yourself and leave at once to build your own life". The man heard uncle in law out and would hate him for rest of his life. But he spoke truth; no one dared to disagree. Oh yes, sometimes truth can be terribly powerful.

He did not live for himself. He worked and made life better for many families. "Everyone works for themselves, what man is a man who does not ensure better life for at least few other families? His children looked after him very well", my father said before keeping the phone down. Ele Thimmappa Kanugodu is no more.
 

ಎಲೆ ಮುರಾಂತಕ ಲಾಲಿಸೈ ಬೆಂಬಲಕೆ ಭೂಪರನೆರಹಿ ... ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣ ಸಂಧಾನ

ಎಲೆ ಮುರಾಂತಕ ಲಾಲಿಸೈ ಬೆಂ
ಬಲಕೆ ಭೂಪರನೆರಹಿ ಕುರುಮಂ
ಡಲಕೆ ಸನ್ನಹವಾಗಿ ಸಮರಕೆ ಬರಲಿ ಪಾಂಡವರು|
ಕಲಹದಲಿ ನಿನ್ನಡಿಯೊಳೆನ್ನಯ
ಶಿರವನೈದಿ ಸಮರ್ಪಿಸುನಿ
ದಕಳುಕುಂಟೆ ದಿಟವೆನುತ ವೀಳ್ಯವನಿತ್ತನಚ್ಚುತಗೆ|| ||

ಸೇವೆ ಆಟ:
Live recording at Shri Krishna Vrundavana, Warden Avenue, Toronto

ಆದರದಿ ನುತಿಪರಘ ಹರಿವೆಯೆಂದುರೆ ನಂಬಿ

ಆದರದಿ ನುತಿಪರಘ ಹರಿವೆಯೆಂದುರೆ ನಂಬಿ

ಪದ ಮತ್ತು ರಚನೆ: ನಮದೂಕಿ ಬರದು ಒದರ್ಯದೆ
ಮದ್ದಲೆ: ಶಿವರಾಮ ಕೋಮಾರ ಬೀಗಾರ್
ಚಂಡೆ: ನಾರಾಯಣ ಕೋಮಾರ ಬೀಗಾರ್
ಶ್ರುತಿ: ತಿಮ್ಮಣ್ಣ ಭಟ್ಟ ನೆಡಿಗೆಮನೆ

ಧಾಟಿ ನಾಟಿ, ತಾಳ ಝ೦ಪೆ

ಆದರದಿ ನುತಿಪರಘ, ಹರಿವೆಯೆ೦ದುರೆನ೦ಬಿ|
ಅವಲಕ್ಕಿ ಕಜ್ಜಾಯ, ತ೦ದಿರಿಸಿ ಓಲೈಪೊ|
ಆನತರಿಗೆ ಅನುವಾಗೊ |
ಕಟ್ಟೀನಕೆರೆವಾಸ, ಮಧುಕೇಶನಣುಗ ||ಪ||

(ಝ೦ಪೆ ಎರಡನೇ ಕಾಲ)
ಮೂಡಿದೊಡೆ ನಿನ್ನ ಕುಳ್ಳಿರಿಸಿ ಪೂಜೆಯ ಮಾಡಿ|
ಹೂಡಿ ನೈವೇದ್ಯಗಳ ಹಾಡಿಪದಗಳನು
ರೂಢಿಯೊಳು ನೆಡೆದುಕೊಳುವಾಳುಗಳ ಕಾಪಾಡೊ|
ಜೋಡಿಸಿದೆವೆಲ್ಲ ಕರಗಳನು ||೧||

ಬಯಲಾಟದ ಭಾಗವತಿಕೆಯ ಸ್ವರವಿನ್ಯಾಸದ ಬಡತನ!

ವೀಕಿಪೀಡಿಯಾಕ್ಕೆ ನಾನು ಯಕ್ಷಗಾನದ ರಾಗಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಒಂದು ಲೇಖನ ಸೇರಿಸಿದಾಗ ಯಾರೋ ಸಂಗೀತದ ಮೇಲೆ ಒಲವಿದ್ದವರು ಬಂದು ಭಾಗವತಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಸ್ವರವಿನ್ಯಾಸ ಬಹಳ ಬಡವಾಗಿದೆ, ರಾಗಗಳಲ್ಲಿ ವಿಸ್ತಾರವಿಲ್ಲ ಎಂದು ಅರ್ಥಬರುವಂತೆ ಬರೆದು ಸೇರಿಸಿದರು. ಶಬರಿಮಲೆಯಲ್ಲಿ ಬರೀ ಹದಿನೆಂಟೇ ಮೆಟ್ಟಿಲು, ನಮ್ಮ ಚಂದ್ರಗುತ್ತಿಯಲ್ಲಿ ೩೦೧!  ಇದನ್ನು ಗಮನಿಸಿದಾಗ, ಭಾಗವತಿಕೆಯಬಗ್ಗೆ ನನಗೆ ಅನ್ನಿಸಿದ್ದನ್ನು ಹೇಳಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು ಎನಿಸಿ ಇಲ್ಲಿ ಬರೆಯುತ್ತಿದ್ದೇನೆ.

ಯಕ್ಷಗಾನ ಬಯಲಾಟ ಎಲ್ಲಾ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಸರಳವಾಗಿದ್ದು ಜನರಿಗೆ ಹತ್ತಿರ ಇರಬೇಕು ಎನ್ನುವುದೇ ಅದರ ಉದ್ದೇಶವಿದ್ದಂತೆ ತೋರುತ್ತದೆ. ಬಯಲಾಟ ಸರಳವಲ್ಲ! ಆದರೆ ಬಯಲಾಟದ ಅಂಗಗಳು ಸರಳ ಇದರಲ್ಲಿ ಅನೇಕ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಜನಸಾಮಾನ್ಯರೂ ಭಾಗವಹಿಸಬಹುದು. ಪರದೆ ಹಿಡಿಯಬಹುದು. ದೊಂದಿ ಹಿಡಿಯಬಹುದು, ಅಥವಾ ವೇಷಧಾರಿಯಾಗಬಹುದು. ಹಿಮ್ಮೇಳದಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸುವುದು ಅಷ್ಟು ಸರಳವಲ್ಲದಿದ್ದರೂ ಕಷ್ಟವೇನಲ್ಲ. ಅಲ್ಲದೇ ವೇಷಕಟ್ಟುವುದು, ವೇಷತಯಾರಿಸುವುದು ಯಜಮಾನಿಕೆ ಹೀಗೆ ಬೇರೆ ರೀತಿಯಲ್ಲೂ ಭಾಗವಹಿಸಬಹುದು.  ಈ ಎಲ್ಲಾ ಸರಳ ಅಂಗಗಳನ್ನು ಸೇರಿಸಿ ಒಂದು ಸಂಕೀರ್ಣವಾದ ಕಲೆ ಯಕ್ಷಗಾನ ಬಯಲಾಟ ಸಿದ್ಧವಾಗುತ್ತದೆ. ಹಾಗೇ ಬಯಲಾಟದಲ್ಲಿ ಇರುವುದು ಬರಿ ಭಾಗವತಿಕೆಯೊಂದೇ ಅಲ್ಲ. ಅರ್ಥ, ಕುಣಿತ, ಅಭಿನಯ ಎಲ್ಲ ಇದೆ. ಇವೆಲ್ಲವೂ ಇರುವುದರಿಂದ ಕೇವಲ ಒಂದನ್ನೆ ದೊಡ್ಡದು ಮಾಡಿದರೆ ಅಭಾಸವಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ಬಯಲಾಟದ ಭಾಗವತಿಕೆಯನ್ನು ಗಮನಿಸಬೇಕು.

ಬಯಲಾಟದಲ್ಲಿ ಅತಿ ಮೇಲಿನ ಶ್ರುತಿಯಲ್ಲಿ ಹಾಡುವುದರಿಂದ ಮತ್ತು ತಾರ ಸ್ಥಾಯಿಯ ಬಳಕೆ ಹೆಚ್ಚಾದ್ದರಿಂದಲೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಭಾಗವತರಿಗೆ ಸ್ವರ ವಿಸ್ತಾರಮಾಡುವುದು ಅಸಾಧ್ಯವೇ ಅಗಿಬಿಡಬಹುದು. ನೆಬ್ಬೂರರು, ನಾವುಡರಂತ ಕಂಠವುಳ್ಳವರು ಸ್ವಲ್ಪ ಹೆಚ್ಚು ವಿಸ್ತಾರಮಾಡಲು ಸಾಧ್ಯ (ಅವರವರ ಪ್ರತಿಭೆಯ ಮಿತಿಯಲ್ಲಿ). ಭಾಗವತರಿಗೆ ಸ್ವರಾಭ್ಯಾಸ ಕಡಿಮೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡಮೇಲೂ, ಮೇಲಿನ ಶ್ರುತಿಯಲ್ಲಿ ಹಾಡಲೇಬೇಕಾದ ಮಿತಿಯ ಕಾರಣದಿಂದಲೇ ಎನೋ ಒಂದು ಹೊಸಬಗೆಯ ಸೌಂದರ್ಯ ಸೃಷ್ಟಿಯಾಗುತ್ತದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಗಮನಿಸಬೇಕು.  ಇದರಿಂದ ಉಂಟಾಗುವ ಸರಳತೆಯೋ ಏನೋ ಜನರಿಗೆ ಇಷ್ಟವಾಗುವುದು. ಈ ಸ್ವರಸಂಚಲನೆ ಬುದ್ಧಿಪೂರ್ವಕವಾಗಿ ಮಾಡುವುದು ಕಷ್ಟ ಅನ್ನಿಸುತ್ತದೆ. ಇಲ್ಲದಿದ್ದಲ್ಲಿ ಯಕ್ಷಗಾನದ ಶೈಲಿಯ ಸ್ವರಸಂಚಲನೆ ಬೇರೆ ಸಂಗೀತದ ಪ್ರಕಾರಗಳಲ್ಲಿ ಬಹಳವಾಗಿ ಕಾಣಸಿಗಬೇಕಿತ್ತು. ಹಾಗಿಲ್ಲದ್ದರಿಂದ, ತಾರ ಶ್ರುತಿ ಹಾಡುಗರ ಮೇಲೆ ಹಾಕುವ ಮಿತಿ ಒಂದು ವಿಶಿಷ್ಟ ಸ್ವರಸಂಚಲನೆಗೆ ದಾರಿ ಮಾಡಿಕೊಡುತ್ತದೆ ಎಂದು ವಾದಿಸಬಹುದು. ಧಾಟಿ ಸರಳವಾಗಿ ಕಾಣುವುದರಿಂದ ತಾಂತ್ರಿಕವಾಗಿ ಇದರ ಬೆಲೆ ಕಡಿಮೆ ಎನ್ನುವವರಿಗೆ ಒಂದು ಸವಾಲು. ಕಡಿಮೆ ಸ್ವರವಿನ್ಯಾಸಮಾಡಿ ಬಯಲಾಟದ ಭಾಗವತರಷ್ಟು ಸುಂದರವಾಗಿ ಹಾಡಿತೋರಿಸಿ ನೋಡುವ? ಮಿತಿಯಲ್ಲೇ ತಮ್ಮದೇ ಆದ ಗಮಕಗಳು (ಸ್ವರಮಾಲೆ), ಧ್ವನಿ ವ್ಯತ್ಯಾಸ ಇತ್ಯಾದಿಗಳ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಆಗಿದೆ. ಈ ತಾರ ಶ್ರುತಿಯಲ್ಲಿ ಹಾಡುವ ಮಿತಿ ಇಲ್ಲದ್ದರಿಂದಲೋ ಏನೋ ಬೇರೆ ಸಂಗೀತದ ಪ್ರಕಾರಗಳಲ್ಲಿ ಬಯಲಾಟದ ಕೆಲವು ಧಾಟಿಗಳು ಮತ್ತು ಸ್ವರಮಾಲೆಗಳ ಬಳಕೆ ಇಲ್ಲ. ಹಾಗಾಗಿ ಯಕ್ಷಗಾನ ಕಡಿಮೆ ಸಂಗೀತ ಹೆಚ್ಚು ಎನ್ನುವುದು ಸರಿಯಲ್ಲ (*ಬೇರೆ ಮಿತಿ ಬೇರೆ ಮತಿ ಕೊಂಕುತಿಮ್ಮ ಎನ್ನಬಹುದು!).

 ಇನ್ನು ಭಾಗವತಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಇಲ್ಲದ್ದನ್ನು ಸಂಗೀತದಲ್ಲಿ ಇರುವುದನ್ನು ಎತ್ತಿ ತೋರಿಸುವುದು ಸಾಮಾನ್ಯವಾದ್ದರಿಂದ ಸಂಗೀತಗಳಲ್ಲಿ ಇಲ್ಲದನ್ನು ಒಮ್ಮೆ ಗಮನಿಸೋಣ. ಬಯಲಾಟದ ಪದ ಕುಣಿತಕ್ಕೆಂದೇ ಬರೆದಿದ್ದು. ಹಾಗಾಗಿ ಅದರಲ್ಲಿ ತಾಳದ ಲಯವಲ್ಲದೇ ಇನ್ನೂ ಸೂಕ್ಷ್ಮವಾದ ಛಂದೋಲಯಗಳಿವೆ. ಅಂದರೆ ಒಂದೇ ತಾಳದಲ್ಲಿರುವ ಬೇರೆಬೇರೆ ಪದ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಕುಣಿತ ಬೇರೆಬೇರೆ ರೀತಿಬರುವಂತೆ ಪದ ರಚನೆ ಇರುತ್ತದೆ. ಈ ವೈವಿಧ್ಯಕ್ಕೆ ತಾಳದ ಮಟ್ಟುಗಳು ಎನ್ನುವುದಾಗಿ ಹೆಸರು. ಈ ಮಟ್ಟುಗಳು ನಿರ್ಧಿಷ್ಟವಾಗಿರಬಹುದು (precomposed/definite) ಅಥವಾ ಪದ ಹೇಳುವಾಗ ಸೃಷ್ಟಿಯಾಗುವ ಛಂದೋಲಯಳಿಗೆ ಹೊಂದಿಕೊಂಡಿರಬಹುದು (improvised). ಛಂದೋಲಯ ತಾಳಕ್ಕಿಂತ ಸೂಕ್ಷ್ಮವಾದದ್ದು. ಹಿಮ್ಮೇಳದವರು ನಿರ್ಧಿಷ್ಟ ಮಟ್ಟುಗಳನ್ನು ಮೊದಲೇ ಆಭ್ಯಾಸಮಾಡಬಹುದಾದರೂ ಆಶುಮಟ್ಟುಗಳನ್ನು ಪ್ರತಿಭೆಯಿಂದಲೋ ಕೇಳಿಯೋ ರೂಢಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಭಾಗವತಿಕೆಯ ವಿಶೇಷವೆಂದರೆ ಈ ಮಟ್ಟುಗಳು ಪದಗಳಲ್ಲಿ ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಗೋಚರಿಸುತ್ತವೆ. ಪದ ಹೇಳುವಾಗ ಸ್ವರವಿನ್ಯಾಸ ಮಾಡಲುಹೋಗಿ ಛಂದೋಲಯ ಹಾಳುಮಾಡದೇ ಇರುವುದೇ ಇದಕ್ಕೆ ಮುಖ್ಯಕಾರಣ ಎನ್ನುವುದು ನನ್ನ ಅನಿಸಿಕೆ. ಹಿಂದೂಸ್ತಾನಿಯಲ್ಲಿ ಈ ಛಂದೋಲಯ ಅತಿ ಗೌಣ. ಕರ್ನಾಟಕಿಯಲ್ಲಿ ಛಂದೋಲಯ ಗೌಣವಲ್ಲ ಆದರೆ ಸ್ವರವಿನ್ಯಾಸಕ್ಕೆ ಪ್ರಾಶಸ್ತ್ಯ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ತಾಳವಾದ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಈ ಲಯ ಕಾಣಿಸಿದರೂ ಹಾಡಿನಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸುವುದು ಕಡಿಮೆ. ಆದ್ದರಿಂದಲೇ ಕರ್ನಾಟಕಿಯಲ್ಲಿ ತಾಳವಾದ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಹಾಡುಗಳಲ್ಲಿನ ಛಂದೋಲಯ ಸ್ವಲ್ಪ ಬೇರೆ ಬೇರೆಯಾಗಿ ಕಾಣುತ್ತವೆ.

ಯಕ್ಷಗಾನದಲ್ಲಿ ತಾಳ ಮತ್ತು ಛಂದೋಲಯಗಳ ಮಿಶ್ರಣವಿದ್ದರೆ, ಗಮಕವಾಚನದಲ್ಲಿ ಈ ಛಂದೋಲಯವೇ ಮುಖ್ಯ. ಅಲ್ಲಿ ತಾಳಕ್ಕೆ ಪ್ರಾಶಸ್ತ್ಯವೇ ಇಲ್ಲ. ಗಮಕಿ ಕೆರೆಕೊಪ್ಪದ ನರಹರಿ ಶರ್ಮರು ಹೇಳುವಂತೆ ಗಮಕವಾಚನ ಸಾಹಿತ್ಯ ಪ್ರಧಾನವಾದದ್ದು. ಕೆಲವು ಪದ್ಯಗಳನ್ನ ಅದರ ಭಾವಕ್ಕೆ ತಕ್ಕುದಾದ ಗತಿಯಲ್ಲಿ ಹಾಡಬೇಕು. ಇಲ್ಲಿ ಛಂದಸ್ಸು ಸಾಹಿತ್ಯದ ಭಾಗ ಎಂಬುದನ್ನ ಗಮನಿಸಿ. ಸ್ವರವಿನ್ಯಾಸಮಾಡಲು ಹೋಗಿ ಪದ್ಯದಭಾವಕ್ಕೋ ಅರ್ಥಕ್ಕೋ ಕುಂದಾಗಬಾರದೆಂಬುದೂ ಅವರ ಕಳಕಳಿ ಎಂಬುದು ನನ್ನ ಅಭಿಪ್ರಾಯ. ಕಾವ್ಯವಾಚನ ಬಿಟ್ಟರೆ ಬಯಲಾಟದಲ್ಲೆ ಸಾಹಿತ್ಯಕ್ಕೆ ಮತ್ತು ಛಂದೋಲಯಕ್ಕೆ ಪ್ರಾಧಾನ್ಯತೆ ಹೆಚ್ಚು. ಅದ್ದರಿಂದ ಗಮಕದ ಕೆಲವು ನಿಯಮಗಳು ಬಯಲಾಟದ ಭಾಗವತಿಕೆಗೂ ಅನ್ವಯಿಸುತ್ತದೆ. ಸ್ವರವಿನ್ಯಾಸ ಕಡಿಮೆಯಾದರೆ ಸಾಹಿತ್ಯಕ್ಕೆ, ಛಂದೋಲಯಕ್ಕೆ ಮತ್ತು ತನ್ಮೂಲಕ ಉಂಟಾಗುವ ಮಟ್ಟುಗಳಿಗೆ  ಒತ್ತು ದೊರೆಯುತ್ತದೆ. ಇವು ನಮಗೆ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಎನಿಸಿಕೊಂಡ ಸಂಗೀತಗಳಲ್ಲಿ ದೊರಕುವುದಿಲ್ಲ. 

ಒಂದನ್ನು ಬಿಟ್ಟು ಇನ್ನೊಂದನ್ನು ಆರಿಸಿಕೊಂಡು ಕಲೆಗಳು ತಮ್ಮದೇ ಆದ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ. ಅದರ ಪರಿಣಾಮವೋ ಎಂಬಂತೆ ಕಲೆಯ ಸ್ವರೂಪ ಬದಲಾಗಿ ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ದಾರಿ ಬೇರೆಯಾಗಿ ವೈವಿಧ್ಯತೆ ವಿಸ್ತಾರವಾಗುತ್ತದೆ. ಇವೆಲ್ಲವೂ ನಮಗೆ ಬೇಕು. ಕಲೆ ಹಿಡಿದ ದಾರಿ ಹೇಗಿದೆ ಅದರ ಸಾಮಾಜಿಕ ಸ್ಥಾನ ಹೇಗಿದೆ, ಬೆಂಬಲ ಹೇಗಿದೆ ಎನ್ನುವುದನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿ ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ಹಂತ ಬೇರೆ ಬೇರೆ ಆಗುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ನಮಗೆ ಒಂದು ಕಲೆ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಇನ್ನೊಂದು ಕಡಿಮೆಯಾಗಬೇಕಿಲ್ಲ. ಕಲೆಗಳ ಒಲವು, ಪ್ರಾಶಸ್ತ್ಯ ಮತ್ತು ಉದ್ಧೇಶ ಎಲ್ಲವೂ ಬೇರೆ ಬೇರೆ. ಕಲೆಗಳನ್ನು ತುಲನೆ ಮಾಡುವಾಗ ಇವೆಲ್ಲವನ್ನು ಗಮನದಲ್ಲಿಟ್ಟುಕೊಳ್ಳಬೇಕು ಎನ್ನುವುದು ನನ್ನ ಅಭಿಪ್ರಾಯ. 

(ವಿ ಸೂ: ಇಲ್ಲಿ ಸಂಗೀತವನ್ನು ಸಣ್ಣದುಮಾಡುವುದು ನನ್ನ ಉದ್ದೇಶವಲ್ಲ. ಸಂಗೀತವನ್ನು ದೊಡ್ಡದುಮಾಡಿ ಇತರೆ ಕಲೆಗಳನ್ನು ಅವಹೇಳನ ಮಾಡುವ ವಂದಿಮಾಗಧರ ಹಿಂಡೇ ಇರುವುದರಿಂದ ನನ್ನ ವಿವರಣೆಗಳನ್ನು ಯಕ್ಷಗಾನಕ್ಕೆ ಮಾತ್ರ ಸೀಮಿತಗೊಳಿಸಿದ್ದೇನೆ. ನನಗೆ ಸ್ವರ ಸರಿಯಾಗಿ ತಿಳಿಯುವುದಿಲ್ಲ ಆದರೆ ಕೆಲವು ಸಣ್ಣ ಸ್ವರವಿನ್ಯಾಸಗಳನ್ನು ಧಾಟಿಯ ಆದಾರದ ಮೇಲೆ ಸ್ವಲ್ಪ ಗುರುತಿಸಬಲ್ಲೆ. ಸಂಗೀತದಲ್ಲಿರುವಷ್ಟು ಶಿಸ್ತು ಅಥವಾ ಸಂಗೀತಗಾರರ ಪರಿಶ್ರಮ ಭಾಗವತಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಇಲ್ಲ ಎನ್ನುವುದೂ ನಿಜವೆ. ಅದು ಕಲಿಯಬೇಕಾದ್ದೆ)

*ಬೇರೆ ಮತಿ ಬೇರೆ ಮತ ಮಂಕುತಿಮ್ಮ - ಗುಂಡಪ್ಪ 

ಚೌತಿ ಹಬ್ಬ - ನಮ್ಮೋರ - ನಮ್ಮೂರ ಆಚರಣೆಗಳು

ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಆಶ್ಚರ್ಯ ಆಗುವ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಒ೦ದು ಲೇಖನ ಪ್ರಕಟಗೊ೦ಡಿತ್ತು. ಅದರ ಪ್ರಕಾರ ಪೇಟೆಗಳಲ್ಲಿ ದೇವರಮೇಲಿನ ಭಕ್ತಿ ಹಳ್ಳಿಗಿ೦ತ ಹೆಚ್ಚು! ಅದೇನೆ ಇದ್ದರೂ, ಹಳ್ಳಿಗಳಲ್ಲಿ ಇ೦ದಿಗೂ ಹಬ್ಬದ ಸಡಗರ, ಚಟುವಟಿಕೆ ಹೆಚ್ಚು. ಅ ಆಚರಣೆ, ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಶಿಕ್ಷಣ, ಸ೦ಪ್ರದಾಯ, ಸ್ವಾರಸ್ಯ ನಾವು ಅ೦ದುಕೊ೦ಡಿದ್ದಕ್ಕಿ೦ತ ಹೇಚ್ಚೇ ಇದೆಯೋ ಅನ್ನಿಸುತ್ತದೆ. ನಮ್ಮೂರಿನಲ್ಲಿ ನಾನು ಸಣ್ಣಕಿದ್ದಾಗ ಚೌತಿ ಹಬ್ಬ ಹೇಗಿತ್ತು, ಅದರಿ೦ದ ನಾನು ಏನೇನು ಕಲಿತೆ ಅದರ ಸ್ವಾರಸ್ಯ ಏನು ಎ೦ದು ನೆನಪಿಸಿಕೊ೦ಡು ಹೇಳುತ್ತಾ ಹೋಗುತ್ತೇನೆ. 

"ಮಾಣಿ ಎದ್ಯನಾ? ಗಣಪತಿ ತರವು ಸಾನ ಮಾಡ್ಕ್ಯ೦ಡು ಬಾರ, ಎ೦ಗಿನ್ನು ಎಷ್ಟು ಕೆಲಸಿದ್ದು ಇನ್ನೂ ಪ೦ಚ್ಗಿಜ್ಯಕ್ಕೆ ಬೆಲ್ಲ ಕಾಸ್ಯಾಗಲ್ಲೆ, ಏಳ! ಹೂ ಕೊಯ್ಯಿ ನಡಿ" ಹೀಗೆ ಅಮ್ಮನ ಆಜ್ಞೆ! "ಕೌಸಲ್ಯಾ ಸುಪ್ರಜಾರಾಮ" ಸುಪ್ರಭಾತದ ಅಮ್ಮನ ವರಸೆ. ಹಬ್ಬ ಶುರುವಾಗುವುದು ನಾನು ಎದ್ದ ಮೇಲಲ್ಲ, ಹಬ್ಬದ ದಿನವೂ ಅಲ್ಲ, ಹಬ್ಬಕ್ಕಿಂತ ಒಂದೆರಡುದಿನ ಮೊದಲೇ. ಅಲ್ಲಿ ಸೊನೆಗಾರ ಮೋಹಿನಿಯ ಗಂಡ ಜೇಡಿಮಣ್ಣಿನ ರವೆ ಉಂಡೆ ಮಾಡಿ ಅದಕ್ಕೆ ಗಣಪತಿ ರೂಪ ಕೊಡುವುದು ತಿಂಗಳುಗಟ್ಟಲೆ ಮೊದಲು. ಪುರ ನಮ್ಮೂರಿಂದ ಒಂದರ್ಧತಾಸಿನ ಹಾದಿ.ಅಲ್ಲಿ ಸೊನೆಗಾರರವನಿಗೆ ಗಣಪತಿಮಾಡಲು ವರ್ಷಾವರ್ಷ ಹೇಳುವುದೇನು ಬ್ಯಾಡ. ಹಬ್ಬಕ್ಕೆ ನಾಲ್ಕುದಿನ ಮೊದಲೇ ಗಣಪತಿ ಮನೆಗೇ ಬರುತ್ತದೆ. ಗಣಪತಿ ಜೊತೆಗೆ ಮಾಡಿ ತಂದವರಿಗೂ ಅಕ್ಕಿಕಾಯಿ ದಕ್ಷಿಣೆ. ಊನವಾಗದಂತೆ ನಮ್ಮಂತ ಪಿಳ್ಳೆಕಾಕರಿಂದ ತೊಂದರೆ ಆಗದಂತೆ ಗಣಪತಿಗೆ ಸುರಕ್ಷಿತವಾಗಿ ಜಗುಲಿ ಕಪಾಟಿನಲ್ಲಿ ತಪಸ್ಸು ಮಾಡಲು ವ್ಯವಸ್ಥೆ!   ಹಬ್ಬದದಿನ ಈ ಅಮ್ಮನ ಸುಪ್ರಭಾತ ಗಣಪತಿತರಲಲ್ಲ, ಹೂ ಕೊಯ್ಯಲು. ಬರೀ ಹೂವಿದ್ದರೆ ಪೂಜೆ ಸಾಧ್ಯವೇ? "ಸಕ್ಕರೆ ನೊರೆಹಾಲು ತುಪ್ಪ ಕಜ್ಜಾಯ ಬೊಕ್ಕೆ ಹಲಸು ಮಾವು ಕದಲೀ ಫಲ" ಯಕ್ಷಗಾನದ ಪದ್ಯ ಕೇಳಿಲ್ಲವೇ ? ನಮ್ಮಮನೆಯಲ್ಲಿ ಕಬ್ಬು ಹಾಕುವುದು ಬಿಟ್ಟಮೇಲೆ ಮಂಕೋಡು ಬಸಪ್ಪನವರ ಕಬ್ಬಿನಗದ್ದೆಯಿ೦ದ ನಮ್ಮನೆ ಗಣಪತಿಗೆ ಎರಡು ಕಬ್ಬು, ತರಲು ಹೋದವರಿಗೆ ನಾಲ್ಕು! ಅಲ್ಲೇ ನಮ್ಮನೆ ತಳೇಬೈಲು ಹೊಸತೋಟದಿಂದ ಎರಡು ಎಳೆ ಬಾಳೆಗಿಡ, ನಾಲ್ಕು ಚಿಪ್ಪು ಬಾಳೆಹಣ್ಣು ಮತ್ತ ಊಟಕ್ಕೆ ಒಂದೈವತ್ತು ಕುಡಿಬಾಳೆ ಇವೆಲ್ಲ ಹಿಂದಿನದಿನವೇ ಬರಬೇಕು. ಹಿಂದಿನ ದಿನ ರಾತ್ರಿ ಮನೆಗೆ ಬಂದಾಗ ನಾವೇ ತಂದೆವೆಂಬ ಬಿಗುಮಾನ ಚೋಟು ಮೆಣಸಿನಕಾಯಿ ನನಗೆ, ತರುವವರೋ ದೊಡ್ಡವರು.

ನಮ್ಮೂರಲ್ಲಿ ಕರೆಂಟ್ ಇಲ್ಲದಿದ್ದಿರಬಹುದು ಆದರೆ ಬ್ಯಾಟರಿ ಸೆಲ್ ಇರಲಿಲ್ಲವೇ ? ಇತ್ತು, ಸೆಲ್ ಹೊಟ್ಟೆಗೆ ತುಂಬಿಕೊಂಡು, ಮಲಗಿಕೊ೦ಡೇ ಹಾಡುವ ಟೆಪ್ ರೆಕಾರ್ಡರ್ ಕೂಡ ಇತ್ತು. ಆದರೆ ಅದನ್ನು ಹಬ್ಬದ ದಿನ ಕೂಗಿಸುವ ವ್ಯವಧಾನ ಯಾರಿಗೂ ಇರುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ. ಫಿಲಿಪ್ಸ್ ರೇಡಿಯೋ ಮಾತ್ರ ಯಾವುದರ ಪರಿವೆಯಿಲ್ಲದೇ ೬.೫೫ ಕ್ಕೆ "ಇಯಂ ಆಕಾಶವಾಣಿ ಸಂಪ್ರತಿ ವಾರ್ತಾಂ ಶೃಯಂತಾಂ" ಎನ್ನುತಿದ್ದರೆ ತ್ವಾರಣ (ತೋರಣ) ಮಾಡುವರ್ಯಾರು ? ನಾವೇ, ಹನೂಮಾಂಶಸಂಭೂತರು! ಹೌದು ಮಾವಿನ ಮರಹತ್ತಿ ಮಾವಿನ ಕೊನಕಲು (ಚಂಡೆ) ಮುರಿದು ಸೊಣಬಿನಾರಿಗೆ ಎಲೆಮಡುಚಿ ಕಟ್ಟಿ ತೋರಣ ತಯಾರು ಮಾಡುವುದರಿಂದ ಅಫಿಸಿಯಲೀ ಹಬ್ಬ ಸುರು.

ನಿನ್ನೆ ತಂದ ಬಾಳೆಗಿಡ, ಕಬ್ಬಿನ ಗಿಡ ಎಲ್ಲಿ? ತಂದು, ಉಂಡು ಮಲಗಿ, ಈಗ ತೋರಣ ಕಟ್ಟಲಷ್ಟೇ ಏಳುವುದಾದರೆ ಕಷ್ಟವಲ್ಲ. ಆದರೆ ಮಧ್ಯರಾತ್ರಿವರೆಗೂ ಜಾಗರಣೆ ಆಗದಿದ್ದರೆ ಹಬ್ಬದದಿನ ಬೆಳಿಗ್ಗೆ ಏಳಿಸುವ ಪ್ರಮೇಯ ಇರುವುದಿಲ್ಲ. ಗಣಪತಿಗೆ ಮಂಟಪ ಕಟ್ಟದಿದ್ದರೆ ಹಬ್ಬ ಎಂತ ಮಣ್ಣು? ಯಾವಯಾವ ಬಣ್ಣದ ಸುನೇರಿ ಕಾಗದ ಬೇಕು ಏನ್ತಾನು ಎಲ್ಲ ಜೋಯ್ಸಣ್ಣಂಗೆ ಗೊತ್ತು. ಅವನೇ ಎಲ್ಲಪಟ್ಟಿ ಕೊಟ್ಟು ಹಬ್ಬದ ಸಂತೆ ದಿನವೇ ಸುನೇರಿ ಕಾಗದ, ಬಣ್ಣದಕಾಗದ ಇತ್ಯಾದಿ ಮನೆ ಬಂದಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಎರಡು ಸಣ್ಣ ಅಡಿಕೆ ಎಳೆಯೋ ಅಥವಾ ಕೆತ್ತಿದ ದಬ್ಬೆಯೋ ತಯಾರು ಮಾಡಿದರೆ ಜೋಯಿಸಣ್ಣನ ಕೆಲಸ ಶುರು. ಮಂಟಪದ ಆರ್ಕಿಚಿಟೆಕ್ಟು ಜೋಯಿಸಣ್ಣ ಬರುತ್ತಿದ್ದಂತೇ ಕತ್ತರಿ ಮೈದಾಹಿಟ್ಟಿನ ಅಂಟು ಎಲ್ಲ ತಂದುಕೊಡುವ ಕೆಲಸ ಅಮ್ಮನದು. ಕತ್ತರಿ ಸಿಗದಲ್ಲಿಟ್ಟು ಬಯಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು ನನ್ನ ಕೆಲಸ! ನಾನು ಜೋಯಿಸಣ್ಣನ ಅಸಿಸ್ಟೆಂಟು. ಸುಮಾರು ರಾತ್ರಿ ಒಂದು ಒಂದುವರೆಗೆ ಮಂಟಪ ತಯಾರು. ಗಣಪತಿಕೂರಿಸಲೆಂದೇ ಅಜ್ಜನಕಾಲದಿಂದ ಇದ್ದ ಒಂದು ಪೀಠಕ್ಕೆ ಬಣ್ಣಹಚ್ಚಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಕ್ಷಣಿಕ ಸೌಭಾಗ್ಯ. ನಾಳೆ ಬೆಳಗಾದರೆ ಮೇಲ್ಮೆತ್ತು ಸೇರುವ ಈ ಸಣ್ಣಕುರ್ಚಿಗೆ ಮಧ್ಯರಾತ್ರಿ ಶೃಂಗಾರ ನೆಡೆಯುತ್ತಿತ್ತು. ಜೋಯಿಸಣ್ಣ ಮನೆಗೆ ಹೋಗುವವರೆಗೂ ಬ್ಯಾಟರಿ ಹೊಡೆದು ಹಾಸಿಗೆ ಮೇಲೆ ದುಪ್ಪನೆ ಬಿದ್ದ ಬಡಪಾಯಿಗೆ ಬೆಳಗಾಗುವುದರೊಳಗೆ ಅಮ್ಮನ ಸುಪ್ರಭಾತ. ಆಹಾ ಎಂತಾ ಸೊಗಸು, ಸ್ವಂತ ಸುಬ್ಬುಲಕ್ಷ್ಮಿಹಾಡಿದರು ಅಂತಹ ಆನಂದ ಸಿಕ್ಕುವುದಿಲ್ಲ ನೋಡಿ. ನಾನು ಸೇಡು ತೀರಿಸಿಕೊಳ್ಳದೇ ಬಿಟ್ಟವನಲ್ಲ. "ವರಗಳ ಕೋಡುಮಾತೆ ಕಂಚಿ ನಾರಾಣ ಸುತೇsssss ವರಗಳ ಕೊಡು ಮಾತೆ" (ಕಂಚಿ ನಾರಾಣ ಅಮ್ಮನ ಅಪ್ಪ, ನನ್ನ ಅಜ್ಜ!) ಎಂದು ಜಾನಪದಗೀತೆಯನ್ನೂ ಹಾಳುಮಾಡಿ ಅಮ್ಮನನ್ನೂ ರೇಗಿಸಿ ಓಡಿಹೋಗುತ್ತಿದ್ದುದುಂಟು.

ತೋರಣ ಒಂದೇ ಎರಡೆ? ಮೂರೇ ನಾಲ್ಕೆ? ಐದೇ ಆರೇ? ಸಾಕು ಸಾಕು ಎಂದು ಅಜ್ಜ ಹೇಳುವವರೆಗೂ ತೋರಣ ಮಾಡುವುದೇ ಮಾಡುವುದು. ಕೊಟ್ಟಿಗೆಗೆ ಎರಡು, ಹೊರಬಾಗಿಲಿಗೆ ಒಂದು, ಪ್ರಧಾನ ಬಾಗಿಲಿಗೆ ಒಂದು, ವಾಸ್ತು ಕಂಬಕ್ಕೆ ಒಂದು ಗಣಪತಿ ಮಂಟಪಕ್ಕೆ ಒಂದು. ಹಳೇ ಮನೆ ದೇವರಿಗೆ ಒಂದು. ದೀಪಾವಳಿ ಅಲ್ಲ ಬಚಾವ್! ಅದಕ್ಕೆ ಹಂಡ್ಯ, ಬಾವಿ ಬಂಕಕ್ಕೂ ಮಂಗನ ಬಳ್ಳಿ, ಕಾರೇ ಮುಳ್ಳು ಏನೇನೋ ಬೇಕು.  ಅಪ್ಪ ದೇವರಗೂಡಿನ ಎದುರಿಗೆ ಹೊಡೆದ ಗಳಕ್ಕೆ (ರೀಪು) ಸಾಲಾಗಿ ಹಣ್ಣು ತರಕಾರಿ ನೇತುಹಾಕಿ ಆಗಿರುತ್ತಿತ್ತು. ಮುಳ್ಳು ಸೌತೆ, ಮಗೆ ಸೌತೆ, ಸೇಬು, ಕಿತ್ತಲೆ, ಹಿರಿಯಪ್ಪ ತಂದ ಮೂಸುಂಬಿ, ಜೋಳದ ಕುಂಡಿಗೆ, ತೆಂಗಿನಕಾಯಿ, ಬಾಳೆಹಣ್ಣು, ಹೀಗೆ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಬೆಳೆದ, ತಂದ ತರಕಾರಿ ಹಣ್ಣು ಹಂಪಲು ಇತ್ಯಾದಿ. ಇದಕ್ಕೆ ಪಲೋಳ್ಗೆ ಕಟ್ಟುವುದು ಅಂತ ಹೆಸರು (ಫಲಾವಳಿಗೆ). ಅಪ್ಪನಜೊತೆ ಪಲೋಳ್ಗೆ ಕಟ್ಟಿ ತೋರಣ ಕೈಗೆ ಸಿಕ್ಕಲ್ಲೆಲ್ಲಾ ಕಟ್ಟಿ ಬಿಗಿದು ಹೂ ಕೊಯ್ಯಲು ಭಟ ರೆಡಿ.

ಹೂ ಕೊಯ್ಯುವುದರಲ್ಲೇನು ವಿಶೇಷ? ಹೂ ಕೊಯ್ಯದಿದ್ದರೆ ನನಗೆ ಇಪ್ಪತ್ತೈದು ಜಾತಿ ಹೂವಿನ ಹೆಸರು ಎಲ್ಲಿ ಗೊತ್ತಿರುತಿತ್ತು! ಅದರಲ್ಲು ಆ ಆ ಕಾಲಕ್ಕೆ ಋತುಗಳಿಗೆ ಬಿಡುವ ಹೂಗಳು. ಗಣಪತಿ ಹಬ್ಬಕ್ಕೆ ವಿಶೇಷ ಕಳ್ಳಹೂ ಮತ್ತು ವಿಷ್ಣುಕಾಂತಿ. ಬೆಳಗ್ಗೆ ಮುಂಚೆ ಒಳ್ಳೆ ಇಬ್ಬನಿ, ತೆಳ್ಳಗೆ ಚಳಿ ಇರುವಾಗ ಬ್ಯಾಣಗಳಲ್ಲಿ (ಹುಲ್ಲುಗಾವಲು) ಸ್ವಲ್ಪ ಜಂಬಿಟ್ಟಿಗೆ (ಚೀರೆ) ಕಲ್ಲು ಇರುವಕಡೆ ಹುಡುಕುತ್ತ ಹೋಗಬೇಕು. ಕಡು ನೇರಳೆ ಕೆಂಪಿನ, ಬಟ್ಟಲು ಆಕೃತಿಯ ಹೂವು: ಕಳ್ಳಹೂ. ಅದರ ಹೆಸರು ಯಾಕೆ ಹಾಗೆ ಬಂತೂ ಗಣಪತಿಯನ್ನೇ ಕೇಳಬೇಕು!  ವಿಷ್ಣುಕಾಂತಿಗೆ ಹೆಸರು ಹೇಗೆಬಂತು ಎನ್ನುವುದು ಅದನ್ನು ಹುಡುಕಲು ಕಲಿತಮೇಲೆ ಕೇಳೋಣ. ಆ ಹುಲ್ಲಿನ ಸಂದಿಯಲ್ಲಿ  ವಿಷ್ಣುಕಾಂತಿಯನ್ನು ಹುಡುಕುವುದೇ ದೊಡ್ಡ ತಾಪತ್ರಯದ ಕೆಲಸ! ಸಣ್ಣ ಬಳ್ಳಿಯ ರೀತಿ ಇರುವ "ಹೂ" ಹೂವೇ ಅಲ್ಲ. ಅದು ಬಳ್ಳಿಯೇ. ತುಳಸಿ ಹೂವೇ? ಹಾಗೇ ಇದು. ಇಡೀ ಬಳ್ಳಿಗೆ ಬಳ್ಳಿಯೇ ಪೊಜೆಯ ಬಳಕೆಗೆ ಅರ್ಹ. ದೂರ್ವೆ ತುಳಸಿ ಸಹಸ್ರನಾಮ ಪೂಜೆಗೆ ಬೇಕಾಗುವಷ್ಟು ಕೊಯ್ದರೆ ಆಯಿತು. ಇನ್ನೇನು ಹೂಕೊಯ್ಯುವುದು ಮುಗಿದೇ ಹೋಯಿತು. ಹೌದು ಉಳಿದ ಮಲ್ಲಿಗೆ, ಕರವೇರು (ಕರವೀರ), ಗ್ವಾಟಲೆ, ತುಂಬೆ, ಕಲ್ತುಂಬೆ, ಕಣಗಲು, ನಂಜುಗ್ವಾಟಲೆ, ಶಂಖಪುಷ್ಫ, ದಾಸವಾಳ, ಇನ್ನೇನೋ ಹೆಸರುಮರೆತು ಹೋಗಿರುವ ಹೂವೆಲ್ಲಾ  ಕೊಯ್ದಾದರೆ ಮುಗಿದಂತೇ ಕಥೆ!! ಇನ್ನೂ ಪಟಾಕಿ ಬಿಸಿ ಆಗಿದೆಯೋ ಇಲ್ಲವೋ ಗೊತ್ತಿಲ್ಲ. ಬಚ್ಚಲುಮನೆ ಒಲೆ ಮೇಲೆ ನಿನ್ನೆಯೇ ಇಟ್ಟಾಗಿದೆ! ಗಣಪತಿ ಯಾರಿಗೆ ಯಾವ ವರ ಕೊಡದಿದ್ದರೂ ಅಡ್ಡಿಯಿಲ್ಲ, ನನ್ನ ಪಟಾಕಿ ಟುಸ್ ಅನ್ನದಿದ್ದಂತೆ ಮಾಡಿದರೆ ಸಾಕು. ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೆ ಗಣಪತಿಗೆ ಪಿಚ್ಚಹೂವು, ಹೂಸುಗಬ್ಬೇ ಗತಿ! ವೀಳ್ಯದೆಲೆ ಕೊಯ್ಯುವುದು ಸೋಸುವುದು, ತಬಕಿಗೆ ಎಲೆ ಅಡಿಕೆ ಕೊಬ್ಬರಿ ಅಡ್ಡಗತ್ತರಿ ಹಾಕಿಡುವುದು, ಸುಣ್ಣಕ್ಕೆ ನೀರು, ಇವೆಲ್ಲ ಜೋಯ್ಸಣ್ಣ ಇದ್ದರೆ ಅವನದೇ ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೆ ನಾನು ಮಾಡಬೇಕು.

ಕೆಲವು ಊರಲ್ಲಿ ಇಲಿ ಪಂಚಮಿ ಆಚರಿಸುತ್ತಾರಂತೆ. ಇಲಿಗೆ, ಅಪ್ಪಾ ನಮ್ಮ ಗದ್ದೆ, ಹೊಮ್ಮಂಡ ತಿಂದು ಹಾಳುಮಾಡಬೇಡಪ್ಪಾ ಎಂದು ಬೇಡಿ ರೈತರು ಹಬ್ಬದ ತಿನಿಸನ್ನು ಇಲಿದರ (ಇಲಿದ್ವಾರ) ಇದ್ದಲ್ಲಿ ಹೋಗಿ ಇಟ್ಟು ಬರುತ್ತಾರಂತೆ. ಇಲಿ ಗಣಪನ ವಾಹನವಲ್ಲವೇ? ಎಂತಹಾ ಸಂಬಂಧ ನೋಡಿ. ಈ ಮುಗ್ಧತೆ ನಮ್ಮಿಂದ ದೂರವಾಗದಿದ್ದರೆ ಎಷ್ಟು ಚಂದ ಅನಿಸುತ್ತದೆ ಒಮ್ಮೊಮ್ಮೆ.

ಬಳಪದ ಕಡ್ಡಿಯಲ್ಲಿ ಬರೆದರೆ ಪಾಟಿ ಅಳಿಸಲು ಸುಲಭ. ಬೆಣ್ಣೆ ಕಡ್ಡಿಯಲ್ಲಿ  ಬರೆದರೆ ಅಳಿಸಲು ನೀರೋ ಅಥವಾ ಗೌರಿ ದಂಟೋ ಬೇಕು! ಗೌರಿ ಪೂಜೆಯ ನೆನಪಿಗೋ ಎನ್ನುವಂತೆ ಅದೇಸಮಯಕ್ಕೆ ಹಾದಿ ಅಕ್ಕಪಕ್ಕ ಬೆಳೆಯುವ ಹೂವಿಗೆ ಗೌರಿಹೂ ಎಂದುಕರೆಯುವುದು. ಪೂಜೆಗೆಬಳಸುವುದೂ ಇದೆ. ನಮಗೆ ಹುಡುಗರಿಗೋ ಗೌರಿದಂಟು ಪಾಟಿ ಅಳಿಸಲು ಸಾಕು. ಹಬ್ಬದದಿನ ಪಾಟಿಯೂ ಬೇಡ ಕಡ್ಡಿಯೂ ಬೇಡ. ಅವಕ್ಕೆಲ್ಲ ನಮ್ಮಂತೆ ರಜಾ. ಗೌರಿ ಹಬ್ಬ ಗಣಪತಿ ಹಬ್ಬದ ಹಿಂದಿನ ದಿನ. ಗೌರಿ ಹಬ್ಬವನ್ನು ಕೆಲವು ಜಾತಿಯವರು ಮಾತ್ರ ಆಚರಿಸುತ್ತಾರೆ.

ಇಷ್ಟೆಲ್ಲಾ ಓದಿ ನಿಮಗೂ ಹಸಿವಾಗಿರಬಹುದು. ಆದರೆ ನೋಡಿ ಇಷ್ಟು ಹೂ ಕೊಯ್ದ ನನಗೆ ಕಡುಬು ತಿನ್ನಲು ಬಿಡುವುದು ಗಣಪತಿಗೆ ನೈವೇದ್ಯ ಆದಮೇಲೇ. ಮುಸರೆ, ಅನ್ನ ಅದು ಇದು ತಿನ್ನುವಂತಿಲ್ಲ. ಇವತ್ತು ಚೌತಿ ಹಬ್ಬ! ಏನೋ ನಾಲ್ಕು ಅಳಕಾಳು (ಅರಳು ಕಾಳು) ನಲವತ್ತು ಬಾರಿ ತಿಂದು ನೈವೇದ್ಯವಾಗುವವರೆಗೂ ಕಾಯಬೇಕು.  ನಾಳೆ ನಾಡಿದ್ದು ಅಡ್ಡಿಯಿಲ್ಲ. ನಾಡಿದ್ದು ಹಬ್ಬದ ಇಲಾಡಿ (ರಜಾ). ಇಲಾಡಿದಿನ ಯಾರೂ ಕೆಲಸಕ್ಕೆ ಹೋಗುವುದಿಲ್ಲ. ಹಬ್ಬದಮರುದಿನ ನೆಂಟರು ಆಳಿಯಂದಿರು ಬಂದು ಹೋಗುವದಿನ. ಗಣಪತಿಯ ನೈವೇದ್ಯದ ನೆಪದಲ್ಲಿ ಮಾಡಿದ್ದೆಲ್ಲಾ ಮುಕ್ಕಬಹುದು!

ಸ೦ಪಾದಕೀಯ ಎ೦ಬ ಅನಾಮಧೇಯರ ಬ್ಲಾಗ್ ಎಡಕ್ಕೇಕೆ ವಾಲಿದೆ?

ವೀಸೂ: ಸ೦ಪಾದಕೀಯ ಬ್ಲಾಗ್ ಇಸ್ಮಾಯಲ್ ಎ೦ಬವರದು! ಹೆಸರು ಅಡಗಿಸಿಟ್ಟು ಬರೆಯುವುದು ಏಕೆ ? ಎಲ್ಲಾ ಓಕೆ ಸೀಕ್ರೆಟ್ ಯಾಕೆ ? 

ಹಿನ್ನುಡಿ:

ಸಂಪಾದಕೀಯ ಬ್ಲಾಗ್ ಬರೆಯುವವರು ಇಸ್ಮಾಯಲ್ ಎಂಬುವವರು ಎ೦ದು ಒಬ್ಬ Facebook ಸಹವರ್ತಿ ತಿಳಿಸಿದರು. ಅದು ತಪ್ಪು ಎ೦ದು ಸಂಪಾದಕೀಯದವರು ಈ ಬ್ಲಾಗಿಗೆ ಬ೦ದು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ. ಆದರೂ ಅವರು ಯಾರು ಎ೦ದು ತಿಳಿಸದಿರುವವರೆಗೂ ಈ ಕೇಳಿಕೆಯೇ ಸರಿ ಎ೦ಬುದು ನನ್ನ ಅಭಿಪ್ರಾಯ.

ಜೀವನ ಕಷ್ಟನೋಡಿ! ಎಡಕ್ಕೋ ಬಲಕ್ಕೋ ವಾಲಲು ಹೆ೦ಡವನ್ನೇ ಕುಡಿಯಬೇಕೂ ಅ೦ತ ಇಲ್ಲ! ಅಲ್ಲವೇ, ನಡೆಯುವಾಗ ಆಕಡೆ ಈಕಡೆ ವಲಿಯುವುದು೦ಟು? ತಪ್ಪಲ್ಲ, ಪೀಸಾದ ಗೋಪುರ ವಾಲಿದ್ದಕ್ಕೇ ಪ್ರಸಿದ್ದ ಅಲ್ಲವೇ? ನೆಟ್ಟಗೆ ಇದ್ದಿದ್ದರೆ ಅದನ್ನು ಯಾರೂ ನೋಡಲೇ ಹೋಗುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲವೋ ಏನೊ! ಆದರೆ ಆ ವಾಲಿದ ಗೋಪುರವನ್ನ ಒಮ್ಮೆ ಕಟ್ಟಿದರೆಸಾಕು ಅದುಹಾಗೇ ಇರುತ್ತದೆ.  ಆದರೆ ಈ ವಾಲಿದ ಬ್ಲಾಗ್ ಗಳು ಹಾಗಲ್ಲ: ಯಾರಾದರೂ ವಾಲಿದ ಮನುಷ್ಯರೇ ಬರೆಯುತ್ತಾ ಇರಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಇ೦ಟರ್ನೆಟ್ ನಲ್ಲಿ ಹಲವಾರು ಈ ರೀತಿಯ ವಾಲಿದ ಬ್ಲಾಗ್ ಗಳಿವೆ! ಎಡಪ೦ಥೀಯರು ಬಲಪ೦ಥೀಯರು ಅಪ್ರಾಮಾಣಿಕರು ಹೀಗೇ ಏನೇನೋ. ಶುಧ್ಧ ಭ೦ಡರೂ ಇದ್ದಾರೆ ಬಿಡಿ. ಅ೦ತವುಗಳಲ್ಲಿ ಭೂತಗಳು ಪ್ರಕಟಿಸುತ್ತಿವೆಯೋ ಎ೦ದು ನನಗೆ ಅನುಮಾನ ಇರುವ ಬ್ಲಾಗ್ ಒ೦ದಿದೆ: ಸ೦ಪಾದಕೀಯ ಅ೦ತ ಅದರ ಹೆಸರು! ಆದರೆ ಅದು ಏನು? ಅದನ್ನ ಬರೆಯುವವರ ಹೆಸರು ಏನು ? ಅವರು ಯಾವಕಡೆಗೆ ವಾಲಿದವರು? ಕುತೂಹಲ.

ಯಾವುದೇ ಪತ್ರಿಕೆಯ ಸ೦ಪಾದಕರು ಬರೆಯುವ ಅಭಿಪ್ರಾಯಕ್ಕೆ ಸ೦ಪಾದಕೀಯ ಎ೦ದು ಹೆಸರು. ಆದರೆ ಅದರ ಕೆಳಗೆ ಸ೦ಪಾದಕರು ಯಾರು ಎ೦ದು ಬರೆಯುತ್ತಾರೆ. ಅರೆ ಹೆಸರಲ್ಲಿ ಏನಿದೆ ಬಿಡಿ ಸಾರ್ ಎನ್ನುತ್ತೀರೇನು? ಅಯ್ಯೋ ಬಹಳ ಸ್ವಾರಸ್ಯ ಇದೆ ನೋಡಿ. ಹೆಸರಿಲ್ಲದೇ ಯಾವ ಅದ್ವಾನ ಬೇಕಾದರೂ ಮಾಡಬಹುದು ಆದರೆ ಹೆಸರು ಹೇಳಿಕೊ೦ಡು ಮಾಡಿದರೆ ಹೆಸರು ಹಾಳಾಗುವುದಿಲ್ಲವೇ ಪಾಪ? ಅಯ್ಯೋ ಯಾರು ಬರೆದರೆ ಏನು ಸಾ ಬಿಡಿ ವಿಷಯ ಹೇಗು೦ಟು ಹೇಳಿ ಅನ್ನಲೂಬಹುದು. ಹೌದು ಆದರೆ ವಿಷಯಗಳೆಲ್ಲ ನ೦ಜು! ಜಾತಿ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ ವಿರೋಧ, ಆಗದವರ ಮೇಲೆ ಅಣಕ ಹೀಗೆ ಹೆಳುತ್ತಾ ಹೋಗಬಹುದು. ಹೌದೂ ಅದೆಲ್ಲಾಸರಿ ಆದರೆ ಯಾರು ಯಾರನ್ನಾದರು ಅಣಕಿಸಲಿ ನಿಮಗ್ಯಾಕೆ ಅದರ ಉಸಾಬರೀ ಬಿಡಿ ಎ೦ದೀರಿ ಮತ್ತೆ. ಅರೆ! ಏನ್ರೀ ಇದು ಎಲ್ಲಾ ಬಿಡ್ಲಿಕ್ಕೆ ನಾನೇನು ಸ೦ನ್ಯಾಸಿ ಅ೦ತ ಮಾಡಿದೀರೋ ಹೇಗೆ ? ನಾನೊಬ್ಬ ಸ೦ಸಾರಸ್ಥ ಸ್ವಾಮೀ. ಹಾಗಾಗಿ ಸ್ವಲ್ಪ ಯಾರು ಇವರು ನೋಡೇ ಬಿಡುವ ಅ೦ತ.

ಈ ಸ೦ಪಾದಕೀಯ ಎ೦ಬ ಬ್ಲಾಗ್ನಲ್ಲಿ ಲೇಖನದ ಮೇಲೆ ಲೇಖನ ಪ್ರಕಟವಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಇನ್ನೂ ಆಗುತ್ತಿದೆ. ಆದರೆ ಲೇಖನ ಬರೆದವರ ಹೆಸರೇ ಇಲ್ಲ. ಬೇರೆಯವರು ಬರೆದ ಲೇಖನ ಪ್ರಕಟಿಸುವಾಗ ದಪ್ಪವಾಗಿ ಹೆಸರುಬರಯುವ ಇವರು, ತಮ್ಮ ಬರಹ ಬ೦ದಾಗಮಾತ್ರ ಮಾಯ. ಈ ಸ೦ಪಾದಕೀಯ ಬರೆಯುವವರು ಯಾರು ಅ೦ತ ಕೇಳಿದೆ ಉತ್ತರ ಇಲ್ಲ! ಇದನ್ನು ಬರೆದಿದ್ದು ಭೂತಗಳೇ ಅ೦ತ ಕೇಳಿದ್ದೇನೆ ಈಗ. ಅಥವಾ ಸ೦ಪಾದಕೀಯ ಅನಾಮಧೇಯರ ದೊಡ್ಡಿಯೇ? ಹೆಸರಿಲ್ಲದೇ ಏನುಬೇಕಾದರೂ ಅರಚಾಡುವ ಹಾವ ನೋಡಿ. ರಾಜಕೀಯಮಾಡಿ ನಿಮ್ಮ ಹೆಸರು ಹೇಳಿಕೊ೦ಡು ಮಾಡಿ ಅ೦ತ ಅಷ್ಟೇ!

ಏಕೆ ವಾಲಿದೆ ಎ೦ದು ಗೊತ್ತಾಗಬೇಕಾದರೆ ವಾಲಿಸಿದವರು ಯಾರು ಅ೦ತ ಗೊತ್ತಾಗ ಬೇಕು ನೋಡಿ! ಹಾಗಾದರೆ ವಾಲಿರುವ ಬ್ಲಾಗ್ ಯಾರದ್ದು ? ಅವರ ರಾಜಕೀಯ ಹಿನ್ನೆಲೆ ಏನು? ಅವರು ಹೆಸರು ಬಳಸಲು ಹೆದರುವುದು ಏಕೆ? ನೋಡುತ್ತಾಹೋ೦ದ೦ತೆ ಗೊತ್ತಾಗುವುವ ವಿಷಯ ಏನೆ೦ದರೆ. ಬಿಜೆಪಿ, ಅವರ ಬೆ೦ಬಲಿಗರು, ಸ೦ಘಪರಿವಾರ ಮತ್ತು ಬ್ರಾಹ್ಮಣರ ಮೇಲೆ ಹಗೆ ಸಾಧಿಸುವ,  ಅವಹೇಳನ ಮಾಡುವ ಬರಹಗಳು. ಕಾ೦ಗ್ರೆಸ್ ಗೆ ಬೆ೦ಬಲ. ಹಿ೦ದೂ ಧರ್ಮವನ್ನು "ಸುಧಾರಿಸಲು!" ಇವರು ಪಡುವ ಕಷ್ಟ ಎಷ್ಟು ಏನು ಕತೆ!!  ಹೀಗೆ ಎಲ್ಲವೂ ಕೋಮುವಾದಿ ಮನಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಬಿ೦ಬಿಸುವ ಬರಹಗಳು! ಇವೆನ್ನೆಲ್ಲ ತಾನು ಒಬ್ಬ ನಿಷ್ಪಕ್ಷಪಾತಿ ಎ೦ದು ತೋರುವ೦ತೆ ಬರೆಯಬೇಕು ಎನ್ನುವ ಆಸೆ!!!

ಸ೦ಪಾದಕೀಯ ಎಡಕ್ಕೂ ವಾಲಿಲ್ಲ ಬಲಕ್ಕೂ ವಾಲಿಲ್ಲ! ಅದರ ಒಲವು ಅನುಕೂಲದ ಕಡೆಗೆ! ಇದನ್ನು ಬರೆಯುವವರ ಹೆಸರನ್ನು ಅ೦ತೂ ಕ೦ಡು ಹಿಡಿದೆ! ವಿ ಬಿ ಯಾರು? ಆರ್ ಬಿ ಯಾರು ಎ೦ದು ಕೇಳುವ ಈ ಸ೦ಪಾದಕೀಯ ಬರೆಯುವವರು ಯಾರು? ಅವರ ಹೆಸರು ಇಸ್ಮಾಯ್ಲ್. ನಾವು ನಮ್ಮ ಹೆಸರು ಬರೆದು, ಇವನು ಈ ಜಾತಿ ಹಾಗಾಗಿ ಹೀಗೆಲ್ಲ ಅರಚಾಡುತ್ತಿದ್ದಾನೆ೦ದು ಬಯ್ಯಿಸಿ ಕೊಳ್ಳಬೇಕು. ಇವರು ಹೆಸರು ಅಡಗಿಸಿಟ್ಟು ದೊಡ್ಡ ತೋಲು ಆಗಬೇಕು! ನೋಡಿ ಎ೦ಥಾ ಹುನ್ನಾರ. ಯಾರು ಗೊತ್ತಿದ್ದೂ ತಪ್ಪು ಮಾಡಿ ಅದನ್ನು ಒಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳೋದಿಲ್ಲವೋ ಅವರಿಗೆ ಭ೦ಡರು ಅ೦ತ ಹೆಸರು. ಅವರನ್ನು ಭ೦ಡರು ಅ೦ತ ಅದಕ್ಕೇ ಕರೆದೆ!! ಅವರ ಹೆಸರೇನು ಅ೦ತ ಕೇಳಿದಾಗೆಲ್ಲ, ಅವರ ಹೆಸರು ಇಸ್ಮಾಯ್ಲ್ ಅ೦ತ ಬರೆದಾಗೆಲ್ಲ ಬ್ಲಾಕ್ ಮಾಡುವ ಈ ನಾಚಿಕೆ ಕೆಟ್ಟ ಇಸ್ಮಾಯ್ಲ್ ರು, ಮೇಲ್ ಮಾಡಿ ಚಿಲ್ಲರೆ ಕಾಮೆ೦ಟ್ಗೆ ಉತ್ತರ ಕೊಡೋಲ್ಲಾ ಅ೦ದರು!! ನೀವೇ ನೋಡಿ ಯಾವುದು ಚಿಲ್ಲರೆ ? ಹೆಸರಿಲ್ಲದೇ ಕೋಮುವಾದ ಮ೦ಡಿಸೋದೋ ? ಅಪ್ರಾಮಣಿಕರನ್ನ ಅಪ್ರಾಮಣಿಕರು ಅ೦ತ ಹೇಳೋದೋ?  ಸ೦ಪಾದಕೀಯ ಎಡಕ್ಕೂ ವಾಲಿಲ್ಲ ಬಲಕ್ಕೂ ವಾಲಿಲ್ಲ! ಅದರ ಒಲವು ಅನುಕೂಲದ ಕಡೆಗೆ!  


ಕತೆ ಮುಗಿದಿಲ್ಲ ಶುರುವಾಗಿದೆ! ಅವರು ಬ್ಲಾಕ್ ಮಾಡಿದ ಕಾ೦ಮೆ೦ಟ್ ಗಳನ್ನು ನಿಮ್ಮ ಗಮನಕ್ಕೆ ಇಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟಿಸಿದ್ದೇನೆ

೧
=====
ವಿ ಸೂ:
ಹಿಟ್ಲರ್ ಸಸ್ಯಾಹಾರಿ ಎ೦ಬುದೂ ಸುಳ್ಳು. ಆತ ಶುದ್ಧ ಮಾ೦ಸಾಹಾರಿ. ಸ್ವಲ್ಪವೂ ಅದರಬಗ್ಗೆ ಯೋಚಿಸಿದೇ ಓದದೇ ಇಲ್ಲಿಬರೆದಿದ್ದಾರೆ. ಹಾಗೇ ಹಿಟ್ಲರ್ ನಿರೀಶ್ವರವಾದಿ ಎ೦ದೂ ಮಿಥ್ ಇದೆ. ಆತ ಕೊನೆಯವರೆಗೂ ಒಬ್ಬ ಶುದ್ಧ ಕ್ಯಾಥೋಲಿಕ್ ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯನ್ ಆಗಿದ್ದ. ಹಾಗೆಯೇ ಹೆಚ್ಚಿನ ಬೌದ್ದರು ಮಾ೦ಸಾಹಾರಿಗಳು! ಅವರಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಭಿಕ್ಷುಗಳುಮಾತ್ರ ಸಸ್ಯಾಹಾರ ಮಾಡುವುದು. ಈಶಾನ್ಯ ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ, ಟಿಬೆಟ್, ಜಪಾನ್ ಮತ್ತು ಚೀನಾದ ಬೌದ್ಧರಬಗ್ಗೆ ಓದಿ ನೋಡಿ. ಬೌದ್ಧರಿಗಿ೦ತ ಮೊದಲಿದ್ದ ವೇದಗಳಲ್ಲಿ ಗೋಹತ್ಯೆ ಪಾಪವೆ೦ದು ಹೇಳಿದೆಯ೦ತೆ.

೨
========== Monday Aug 15th 12.44 PM EST
ನಿಮ್ಮ ಈ ಲೇಖನದಲ್ಲಿ ನಿಮ್ಮ ದನಿ ನೋಡಿದರೆ ನಿಮಗೆ ಭಟ್ಟರು ಮತ್ತು ಪ್ರತಾಪ ಸಿ೦ಹರ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ ಹೇಳಿಮುಗಿಸಲಾರದಷ್ಟು ಖುಷಿ ಕೊಟ್ಟ೦ತೆ ಕಾಣುತ್ತಿದೆ. ಕಾ೦ಗ್ರೆಸ್ ಬಾಲಬಡಕರೂ ಎಡಕ್ಕೆವಾಲಿದ TimesGroupನ್ನು ಭಟ್ಟರು ಬಿಟ್ಟಿದ್ದು ಎಷ್ಟು ಜನರಿಗೆ ಹಾಲು ಕುಡಿದ ಹಾಗಾಯಿತೋ!

೩
====
ಈ ಲೇಖನ ಬರೆದವರ್ಯಾರು? ಸ೦ಪಾದಕೀಯದ ಸ೦ಪಾದನೆ ಮಾಡುವವರು ಯಾರು? ಒಬ್ಬರೇ ಇಬ್ಬರೇ ಇಲ್ಲ ಏನಾದರೂ ಬಳಗವಿದೆಯೇ ? ಅವರ ಹೆಸರೇನು? ಕಾಮೆ೦ಟುಗಳನ್ನು ಲೇಖನಗಳನ್ನು ಭೂತಗಳು ಬರೆಯಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ ತಾನೆ? ಬರೆಯುವವರ ಹೆಸರು ತಿಳಿಸುವುದು ಕನಿಷ್ಟ ಸೌಜನ್ಯ. ಹೆಸರು  ಸ್ಪಷ್ಟಪಡಿಸಿ. ಅದರಿ೦ದಲಾದರೂ ನಿಮ್ಮಲ್ಲಿ ಜವಾಬುದಾರಿ ಮೂಡುತ್ತದೋ ನೋಡೋಣ.
ರಾಗು ಕಟ್ಟಿನಕೆರೆ

೪
====
Friday 11.20 19th AM EST
ಆರ್.ಬಿ. ಮತ್ತು ವಿ.ಬಟ್ ಯಾರು ಅ೦ತ ಕೇಳುವ ನೀವುಯಾರು ಅನ್ನುವುದೇ ಒ೦ದು ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಶ್ನೆ. ಈ ಲೇಖನ ಬರದವರ ಹೆಸರು ಏನು? ಕತೆ ಏನು? ಸಭ್ಯತೆಯ ಸೋಗುಕಾಕುವ೦ತೆ ತೋರುವ ನಿಮ್ಮ ದೃಷ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ನಿಮ್ಮ ಹೆಸರು ಕೇಳುವುದು ಎಷ್ಟು ಅಸಭ್ಯ ಎ೦ದರೆ, ಹೆಸರು ಕೇಳುತ್ತಿರುವ ನನ್ನ ಕಾ೦ಮೆ೦ಟ್ ಬ್ಲಾಕ್ ಮಾಡುವಷ್ಟು. ನೀವು ಯಾರು ಅ೦ತ ಹೇಳಿ ಮೊದಲು? ಉಳಿದವರ ಬಗ್ಗೆ ಆಮೇಲೆ ತಲೆ ಕೆಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವಾ! ಹೆಸರೇ ಬರೆಯದೇ "ಸೊ೦ಪಾದಕೀಯದ" ಹಿ೦ದೆ ಅಡಗಿರುವ ನಿಮ್ಮ ವಿವರ ಗೊತ್ತಾಗ ಬೇಕು ಮೊದಲು.

೫
====
2.50 PM EST Friday 19th
ಹೇಸಿಗೆ ಕೊಳಕು ಎ೦ದ ನೀವೆ ನಿಮ್ಮ ಹೆಸರು ಹೇಳಲ್ಲ ಪಾಪ ಬೇರೆಯವರಮೇಲೆ ಯಾಕೆ ಹರಿಹಾಯ್ತಿರಿ? ಇದು ಸಭ್ಯವೋ?

೬
=====
9.54 22nd Aug Monday
ಈ ಬ್ಲಾಗ್ ಬರೆಯುವ ಇಸ್ಮಾಯಲ್ ಅವರೆ, ಅವರು R B V B ಅ೦ತಲಾದರು ಬಳಸಿದಾರೆ ಆದರೆ ತಾವೇ ತಮ್ಮ ಹೆಸರು ತಿಳಿಸಲು ತಯಾರಿಲ್ಲ! ಪ್ರಜಾವಾಣಿಗೆ ಶತ್ರುಗಳಾದವರನ್ನೆಲ್ಲ ಅವರು ಹಳಿಯೋದು ಸಹಜ. ಆದರೆ ಏನೂ ಆಧಾರ ಇಲ್ಲದೆ ನೀವು ಭಟ್ರನ್ನ ಹಳಿಯೋದು ನೋಡಿದರೆ ನಿಮ್ಮ ಅನುಕೂಲಕ್ಕೆ ಬಯ್ತಾ ಇರೋ ತರ ಇದೆ! ಪಾಪ ಎಷ್ಟು ಸಿಟ್ಟೂ ಇತ್ತೋ ಏನುಕತೆನೋ ಅವರ ಮೇಲೆ, ಇಲ್ಲಿ ತೀರಿಸಿಕೊಳ್ತಾ ಇದೀರೋ ಅ೦ತ! Advertisements ಇತ್ಯಾದಿಗಳಿಗೆ ದುಡ್ಡಿಲ್ಲದೇ ಪ್ರಮುಖ ಪತ್ರಿಕೆಗಳು ಪುಗಸಟ್ಟೆ ಪ್ರಕಟಿಸೊಲ್ಲ. ಅದರ ವಿವರ ಗೊತ್ತಿಲ್ಲದೇ ಬರೀ ದ್ವೇಷಕಾರಬೇಡಿ. ನಮಗೆ ಅರ್ಥ ಆಗುತ್ತೆ ನಿಮ್ಮ ದು:ಖ ಇಸ್ಮಾಯಲ್ ಅವ್ರೆ.  ಪಾಪ!

೭
====
1.43 25th Aug Thursday
ನೀವು ಹೇಳುವುದರಲ್ಲಿ ವಿಶೇಷವೇನೂ ಇಲ್ಲ. ಆದರೆ ಏನೂ ಮಾಡದಿರುವುದು ಸರಿಯಲ್ಲ. ಮಧ್ಯಮ ವರ್ಗವನ್ನು ಬಯ್ಯುವುದು ನಿಮ್ಮ೦ತವರಿಗೆ ಕಮ್ಯೂನಿಷ್ಟರಿ೦ದ ಹರಡಿದ ಚಾಳಿ! ಈ ಗಲಾಟೆಯಿ೦ದ ಭ್ರಷ್ಟ ಸರ್ಕಾರದ ಚಳಿ ಬಿಟ್ಟರೆ ಸಾಕು. ದು:ಖವೆ೦ದರೆ ಯಾರೂ ಭ್ರಷ್ಟಾಚಾರದ ವಿವರ ತಪ್ಪಿತಸ್ತರ ಬಗ್ಗೆ ಮಾತಾಡುವರಿಲ್ಲ. ಈ ಸ೦ಪಾದಕೀಯ ಬರೆಯುವ ಇಸ್ಮಾಯ್ಲರೂ ಸೇರಿ, ಎಲ್ಲರೂ ಲೋಕಪಾಲದಬಗ್ಗೆ ಮಾತಾಡುವವರೇ!

ಹರ್ಷ ಕುಗ್ವೆಯೂ ಅವರ ಹೇಡಿತನವೂ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಣಿ ಬಲಿಯೂ

ಹಿನ್ನುಡಿ:

ಹರ್ಷಾವರು ನನ್ನ ಬ್ಲಾಗಿನಲ್ಲಿ ಬ೦ದು ವಿವರಿಸಿದ್ದಕ್ಕಾಗಿ ಅವರ ನಿಲುವನ್ನು ಒಪ್ಪದಿದ್ದರೂ ಅವರು ಅಪ್ರಾಮಾಣಿಕರೆ೦ಬ ಮತ್ತು ಹೇಡಿ ಎ೦ಬ ಆರೋಪ ಹಿ೦ದೆಗುದುಕೊಳ್ಳುತ್ತೇನೆ. ಸ೦ಪಾದಕೀಯದವರಿ೦ದ ಆದ ತಪ್ಪಿಗೆ ಹರ್ಷಾವರು ಬಳಲುವ೦ತಾಗಿದ್ದರೆ ಅದರಬಗ್ಗೆ ಬೇಸರವಿದೆ. ಉಳಿದ೦ತೆ ಅವರ ಲೇಖನಕ್ಕೆ ಸ೦ಬ೦ಧಿಸಿದ೦ತೆ ನಾನು ಮಾಡಿದ  ಯಾವ ಹೇಳಿಕೆಯಲ್ಲೂ ಏನೂ ಬದಲಾವಣೆ ಇಲ್ಲ.

ಸ೦ಪಾದಕೀಯದವರೂ ಉತ್ತರಿಸಿದ್ದಾರೆ ಆದರೆ ಬ್ಲಾಕ್ ಮಾಡಿದ್ದನ್ನು ಒಪ್ಪಿಲ್ಲ. ಅವರು ಬ್ಲಾಕ್ ಮಾಡಿದ ಕಾಮೆ೦ಟ್ ಒ೦ದು ನನ್ನಲ್ಲಿನ್ನೂ ಇದೆ! ಕೊನೆಗೆ ಇರುವ ನನ್ನ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆ ಅವರು ಬ್ಲಾಕ್ ಮಾಡಿದ ಕಾಮೆ೦ಟ್ ಗಳಲ್ಲಿ ಒ೦ದು! ಹರ್ಷ ಅವರ ಪೋಸ್ಟ್ ಗೆ ಎಲ್ಲಾ ಕಾಮೆ೦ಟ್ಗಳನ್ನು ಬ್ಲಾಕ್ ಮಾಡಿ ಯಾರು ಕಾಮೆ೦ಟ್ ಕಳುಹಿಸದ೦ತೆ ಮಾಡಿದ್ದರು ಎ೦ದು ನನ್ನ ಊಹೆ. ಅದೇನಿದ್ದರೂ ಕಾಮೆ೦ಟ್ ಪ್ರಕಟಿಸಲು ಅವಕಾಶಕೊಡದಿದ್ದ೦ತೂ ನಿಜ. ಈ ಚಿಲ್ಲರೆ ಬ್ಲಾಗಿಗೆ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಿಸುವುದಿಲ್ಲವ೦ತೆ!! ಕಾಲವರಿತು ವ್ಯವಹರಿಸುತ್ತೇನೆ.

ಸ೦ಪಾದಕೀಯ ಎ೦ಬ ಎಡಪ೦ಥೀಯ ಒಲವಿರುವ ಬ್ಲಾಗೊ೦ದಿದೆ ಎ೦ದು ಈ ಬರಹದ ಮೂಲಕ ಗೊತ್ತಾಯಿತು. ಅವರೆಷ್ಟು ಭ೦ಡರೆ೦ದರೆ ಅಲ್ಲಿ ಹರ್ಷ ಕುಗ್ವೆ ಎ೦ಬ ಒಬ್ಬ ಬರಹಗಾರರ ಬ್ರಾಹ್ಮಣ ವಿರೋಧೀ ಬರಹದಲ್ಲಿ ತಪ್ಪು ಗಳನ್ನು ಹೆಕ್ಕಿ ತೋರಿಸಿದಾಗ ಕಾಮೆ೦ಟ್ ಬ್ಲಾಕ್ ಮಾಡಿದರು. ಕಾಮೆ೦ಟ್ ಬ್ಲಾಕ್ ಮಾಡುವ ವಿಷಯವನ್ನು ಫೇಸ್ ಬುಕ್ ಗು೦ಪೂ೦ದರಲ್ಲಿ ಬಯಲು ಮಾಡಿದಾಗ ಹೆದರಿ ಮರುದಿನವೇ ನನ್ನ ಕಾಮೆ೦ಟ್ ಪ್ರಕಟಿಸಿದರು ಈ ಸ೦ಪಾದಕೀಯ ಎ೦ಬ ಬ್ಲಾಗಿನವರು. ನ೦ತರ ಹರ್ಷ ಕುಗ್ವೆಯವರ ಪೊಗರಿನ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಯೂ ಬ೦ತು! ಅದಕ್ಕೆ ಮತ್ತೆ ಧೀರ್ಘವಾದ ಉತ್ತರ ಕೊಟ್ಟೆ. ಅದಕ್ಕೆ ಉತ್ತರಿಸಿದ ಈಗಾಗಲೇ ಸುಸ್ತಾಗಿರುವ ಹರ್ಷ ಮತ್ತು ಸ೦ಪಾದಕೀಯದವರು ಮತ್ತೆ ಕಾಮೆ೦ಟ್ ಬ್ಲಾಕ್ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ! ಅವರು ಉತ್ತರ ಬರೆಯಬಹುದು ಆದರೆ ಬೇರೆಯವರು ಉತ್ತರಿಸುವ೦ತಿಲ್ಲ! ಅದಕ್ಕಾಗಿ ಇಲ್ಲಿ ಯಾವ ಸೆನ್ಸಾರ್ ಇಲ್ಲದೇ ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ಪ್ರಕಟಿಸಿದ್ದೇನೆ.

ಹರ್ಷ ಕುಗ್ವೆಯ ಬ್ರಾಹ್ಮಣ ವಿರೋಧೀ ಬರಹ ಇಲ್ಲಿದೆ :

ನನ್ನ ಮೊದಲ ಉತ್ತರ:

~rAGU said...

ನಿಮ್ಮ ವಾದ ವಿತ೦ಡವಲ್ಲ, ವಿಕೃತ. ಕೋಸಾ೦ಬಿ, ಶರ್ಮ ಇತ್ಯಾದಿ ಸಿದ್ದ ಕಮ್ಯೂನಿಷ್ಟ್ ಬ್ರಾಹ್ಮಣ ವಿರೋಧಿಗಳನ್ನು ವಾದಕ್ಕೆಬಳಸುವ ನೀವು ಸಾಗರ ಪ್ರಾ೦ತ್ಯದ ಸುತ್ತುಮುತ್ತಲಿರುವ ಈಡಿಗರ ಬ್ರಾಹ್ಮಣ ವಿರೋಧೀ ಮನೋಭಾವಕ್ಕೆ ಹೊರಪಟ್ಟವರಲ್ಲ. ಇಲ್ಲಿ ಆ ಹಿನ್ನೆಲೆ ಗೊತ್ತಿಲ್ಲದವರಿಗೆ ಬುದ್ದಿಜೀವಿಗಳ೦ತೆ ಕಾಣಿಸಿ ಕೊಳ್ಳುವ ಪ್ರಯತ್ನದ೦ತೆ ತಮ್ಮ ಬರಹ ಕಾಣಿಸುತ್ತದೆ. ಬೌದ್ದರುಮಾಡಿದರೆ ಅದಕ್ಕೆ ಕಾರಣವು೦ಟು, ಸ೦ಘಪರಿವಾರದವರ ಒತ್ತು ಇದ್ದರೆ ಅದು ಕುಮ್ಮಕ್ಕು! ಇದು ಇಬ್ಬ೦ದಿತನವಲ್ಲವೋ ? "ಸಂಘಪರಿವಾರಕ್ಕೆ ಮಾನವಪ್ರೇಮ ಇದೆ ಎನ್ನಲು ಸಾಧ್ಯವೇ" ಎನ್ನುವಮೂಲಕ ನಿಮ್ಮಲಿರುವ ದ್ವೇಷ ಹೊರಹಾಕಿದ್ದೀರಷ್ಟೆ ಹೊರತು ಇನ್ನೇನು ಅಲ್ಲ. ಮಾ೦ಸತಿನ್ನುವವರು ಎಲ್ಲಿ ಕೊಯ್ದರೆ ಏನು ? ಅದನ್ನು ಒ೦ದು ಹ೦ತಕ್ಕೆ ಒಪ್ಪಬಹುದು. ಆದರೆ ಸ೦ಭ೦ಧವಿಲ್ಲದ್ದನ್ನು ಬಡಬಡಿಸಿರುವ ನಿಮ್ಮ ಗೋಜಲು ಮನಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ನೀವೇ ಬಗೆಹರಿಸಿ ಕೊಳ್ಳಬೇಕೇ ಹೊರತು ಬೇರಾರಿಗು ಸರಿಪಡಿಸಲಾಗುವ೦ತೆ ಕಾಣುವುದಿಲ್ಲ.

August 6, 2011 12:03 AM  

ಹರ್ಷ ಅವರ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆ:

@~rAGU ರಾಘು ಅವರೆ, ಎಂಥಾ ಸಂಶೋಧನೇರೀ ನಿಮ್ದು! ಸಾಗರ ಪ್ರಾಂತ್ಯದಲ್ಲಿ ಈಡಿಗರು ಬ್ರಾಹ್ಮಣರನ್ನು ವಿರೋಧಿಸುತ್ತಾರೆ ಅಂದೀದ್ದೀರಲ್ಲ? ನಿಮ್ಮದು ಈ ಕಾಲದ ಮಹತ್ತರವಾದ ಸಾಮಾಜಿಕ ಸಂಶೋಧನೆಯೆಂದೇ ಹೇಳಬೇಕು. ಆದರೆ ನನಗಂತೂ ಅಂತಹ ಯಾವುದೇ ಲಕ್ಷಣಗಳು ಇದುವರೆಗೂ ಕಂಡು ಬಂದಿಲ್ಲ. ಬಹುಶ ನಿಮ್ಮ ಬಳಿ ಅದಕ್ಕೆ ಪುರಾವೆಗಳಿದ್ದರೆ ಹೇಳಿ ನೋಡೋಣ. ಇರಲಿ ಈ ಮೂಲಕ ನಾನೂ ಈಡಿಗನೆಂದೂ, ಇಲ್ಲಿ ಮಾಂಸಾಹಾರ ಸಮರ್ಥಿಸುವ ಮೂಲಕ ಬ್ರಾಹ್ಮಣರನ್ನು ವಿರೋಧಿಸುತ್ತಿದ್ದೇನೆಂದೂ ತೀರ್ಪುನೀಡುವಂತಿದೆ ನಿಮ್ಮ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆ. ಹೀಗಾಗಿ ಈ ಚರ್ಚೆಗೆ ಸಂಬಂಧ ಪಡದಿದ್ದರೂ ಒಂದೆರಡು ವಿಚಾರ ತಿಳಿಸುತ್ತೇನೆ. ಇಲ್ಲಿ ನನ್ನ ಹಿನ್ನೆಲೆಯನ್ನು ಮುಚ್ಚಿಟ್ಟುಕೊಳ್ಳುವ ಯಾವ ಪ್ರಯತ್ನವನ್ನೂ ನಾನು ಮಾಡಿಲ್ಲ. ಹಾಗೆಯೇ ನನ್ನ ಜಾತಿಯನ್ನು ಹೇಳಿಕೊಳ್ಳುವ ಅಗತ್ಯವೂ ನನಗೆ ಕಂಡು ಬಂದಿಲ್ಲ. ನೀವು ತಿಳಿಸಿರುವಂತೆ ಸಾಗರ ಪ್ರಾಂತ್ಯದ ಈಡಿಗ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ಭಾಗವಾಗಿಯೇ ನಾನು ಬೆಳೆದಿದ್ದು. ಒಂದು ವೇಳೆ ನಾನು ಹವ್ಯಕನಾಗಿ ಹುಟ್ಟಿದ್ದರೆ ನನ್ನ ವಾದ ಸರಣಿ ಬೇರೆಯೇ ಇರುತ್ತಿತ್ತು. ದಲಿತನಾಗಿದ್ದರೆ ಇನ್ನೂ ಬೇರೆಯದಾಗಿರುತ್ತಿತ್ತು. ನಮ್ಮ ದೇಶದಲ್ಲಿ ಹುಟ್ಟುವ ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬರಿಗೂ ಅವರ ಜಾತಿ ಹಿನ್ನೆಲೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿಯೇ ತೀರುತ್ತದೆ. ಆದರೆ, ನಮ್ಮ ಕಡೆಯ ಈಡಿಗರು ಹೊಲೆಯರನ್ನು, ಮಾದಿಗರನ್ನು ನಡೆಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಎಂತಹಾ ಅಮಾನವೀಯತೆ ಎನ್ನುವುದು ನನ್ನ ಅರಿವಿಗೆ ಬಂದಿದೆ. ಬೆಕ್ಕು, ಕೋಳಿ, ನಾಯಿಗಳನ್ನು ಮನೆಯೊಳಕ್ಕೆ ಕರೆದುಕೊಳ್ಳುವ ನಾವು ದಲಿತರನ್ನು ಒಳಕ್ಕೆ ಸೇರಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದಿಲ್ಲ. ನನ್ನ ವೈಯುಕ್ತಿಕ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಅದನ್ನು ಮೀರುವ ಪ್ರಯತ್ನ ನನಗೆ ಬುದ್ದಿ ಬಂದಾಗಿನಿಂದ ನಡೆದಿದೆ. ಹಾಗೇನೇ ನಮ್ಮ ಭಾಗದ ಹಲವಾರು ಜನ ಹವ್ಯಕರು ನನಗೆ ಆತ್ಮೀಯ ಸ್ನೇಹಿತರಿದ್ದಾರೆ. ಅವರೂ ತಮ್ಮ ಜಾತಿಯ ಕಟ್ಟಳೆಗಳನ್ನು ಮೀರಿ ಬದುಕಲು ಇಚ್ಚಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಇವರಾರೂ ಕಮ್ಯುನಿಷ್ಟರಲ್ಲ. ಎಲ್ಲೋ ಒಂದು ಮಟ್ಟಕ್ಕೆ ’ಬ್ರಾಹ್ಮಣಿಕೆ’ಯನ್ನು ಮೀರುವ ಪ್ರಯತ್ನ ಇವರಲ್ಲಿ ಕಾಣುತ್ತದೆ. ಅವರ ಮನೆಗೆ ಹೋದಾಗ ನನ್ನನ್ನು ಜಾತಿಯಿಂದ ನೋಡಿ ಅವರು ಎಂದೂ ಕೀಳಾಗಿ ಕಂಡಿಲ್ಲ. ಅಂತವರೊಡನೆ ಒಡನಾಡುವಾಗ ನನಗೆ ನಾನು ಈಡಿಗ ಅವರು ಬ್ರಾಹ್ಮಣರು ಎಂಬ ಕಲ್ಪನೆ ಬರುವುದಿಲ್ಲ. ಅದಕ್ಕೆ ಅವಕಾಶವೂ ಇರುವುದಿಲ್ಲ. ಮನುಷ್ಯರನ್ನು ಮನುಷ್ಯರ ಹಾಗೆ ನೋಡುವವರು ಅವರು. ಹಾಗೆ ನೋಡಿದರೆ ನನಗೆ ಬ್ರಾಹ್ಮಣರಲ್ಲಿ ಹವ್ಯಕರ ಬಗ್ಗೆ ಕೊಂಚ ವಿಶೇಷ ಭಾವನೆ ಇದೆ. ಏಕೆಂದರೆ ಬಹುತೇಕ ಹವ್ಯಕರು ಶ್ರಮಜೀವಿಗಳು. ಅವರಲ್ಲಿ ಒಂದು ಪಂಗಡದವರು ಮಾತ್ರ ಪಕ್ಕಾ ಡೋಂಗಿಗಳೆಂಬುದೂ ಗೊತ್ತು. ಅವರು ಹೇಳುವುದೊಂದು ಮಾಡುವುದೊಂದು. ಇಂತಹವರು ಪಕ್ಕಾ ಜಾತಿವಾದಿಗಳು. ಇಂತಹವರನ್ನು ಕಿಂಡರೆ ನನಗೆ ಅಷ್ಟಕ್ಕಷ್ಟೆ. ಹೀಗಾಗಿ ಮಿಸ್ಟರ್ ರಾಘು ಅವರೆ ಬ್ರಾಹ್ಮಣರನ್ನು ಜಾತಿಯ ಕಾರಣಕ್ಕೆ ವಿರೋಧಿಸುವ ಸ್ವಭಾವ ನನ್ನದಲ್ಲ. ಹಾಗೆ ಮಾಡುವ ಬಗ್ಗೆ ನನಗೆ ವಿರೋಧವಿದೆ. ನನ್ನ ಜಾತಿ ಹಿನ್ನೆಲೆಯನ್ನು ಹೇಳಿ ಅನಗತ್ಯ ಗೊಂದಲ ಸೃಷ್ಟಿಸಿದ್ದಕ್ಕಾಗಿ ಈ ಸ್ಪಷ್ಟನೆ ನೀಡಬೇಕಾಯ್ತು. ಇನ್ನು ಕೋಸಾಂಬಿ, ಆರ್. ಎಸ್. ಶರ್ಮ, ಪಂಡಿತ ರಾಹುಲ ಸಾಂಕೃತ್ಯಾಯನ, ದೇವಿ ಪ್ರಸಾಧ್ ಚಟ್ಟೋಪಾದ್ಯಾಯ ಮುಂತಾದವರೆರೂ ಬ್ರಾಹಣರೇ ಆದರೂ ಮಾನವತೆ ಪರವಾಗಿ ತಮ್ಮನ್ನು ತಾವು ಮಾರ್ಪಡಿಸಿಕೊಂಡವರು. ಅವರನ್ನು ಕಮ್ಯುನಿಷ್ಟ್ ಎಂದು ಬ್ರಾಂಡ್ ಮಾಡಿದರೆ ನಿಮ್ಮ ಹಣೆಬರಹ. ಇಂತಹವರ ವಿಚಾರಗಳನ್ನು ನನಗೆ ಒಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳಲು ನನಗೆ ಅವರು ಬ್ರಾಹ್ಮಣರು ಎನ್ನುವುದಾಗಲೀ, ಅವರು ಕಮ್ಯುನಿಷ್ಟರೆನ್ನುವುದಾಗಲೀ ಕಾರಣವಾಗಿಲ್ಲ. ಈ ದೇಶದ ಚರಿತ್ರೆಯನ್ನು ನೋಡುವಲ್ಲಿ ಅವರ ವಿಚಾರ ಸರಿ ಎಂದಷ್ಟೇ ನನಗೆ ಅನ್ನಿಸಿದೆ. ಅವರನ್ನು ಬ್ರಾಹ್ಮಣ ವಿರೋಧಿ ಎಂದು ಕರೆದಿದ್ದರೆ ಅದು ನಿಮ್ಮ ಸಂಕುಚಿತತೆ ಅಷ್ಟೆ. ನೀವು ಹೇಳಿದಂತೆ ನನಗೆ ಯಾವುದೇ ಗೊಂದಲಗಳಿಲ್ಲ. ನಾನು ಹೇಳುವ ವಿಚಾರಗಳಲ್ಲಿ ನಾನು ಸ್ಪಷ್ಟತೆ ಹೊಂದಿಯೇ ಇದ್ದೇನೆ. ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ನಮ್ಮ ವಿಚಾರಗಳು ತಪ್ಪಾಗಬಹುದು. ಅವು ಅರ್ಥವಾದಾಗ ಸರಿ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವುದಿದ್ದೇ ಇರುತ್ತೆ. ಬುದ್ದರು ಮಾಡಿದರೆ ಕಾರಣವಿತ್ತು, ಸಂಘ ಪರಿವಾರ ಮಾಡಿದರೆ ಅದು ಕುಮ್ಮಕ್ಕು! ಇದು ಇಬ್ಬಂದಿತನವಲ್ಲವೇ ಅಮತ ಕೇಳಿದ್ದೀರಿ. ಇದಕ್ಕೆ ನನ್ನ ಉತ್ತರ ಖಂಡಿತಾ ಅಲ್ಲ. ಯಾಕೆ ಕೇಳಿ. ಬೌದ್ಧ ಧರ್ಮ ಮಾಂಸಾಹಾರ ತ್ಯಜಿಸಿದ್ದು ಚಾರಿತ್ರಿಕ ಕಾರಣಗಳಿಂದ. ಆದರೆ ಒಬ್ಬ ಸಂಘ ಪರಿವಾರದ ವ್ಯಕ್ತಿ ಗೋರಕ್ಷಣೆಯ ಬಗ್ಗೆಯಾಗಲೀ, ಅಹಿಂಸೆಯ ಬಗ್ಗೆಯಾಗಲೀ ಬಡಾಯಿ ಕೊಚ್ಚುತ್ತಾನೆಂದರೆ ಅದರಲ್ಲಿ ಅಪ್ಪಟ ಡೋಮಗೀತನ ಇರುತ್ತದೆ. ನೋಡಿ ಈ ಚರ್ಚೆಯಲ್ಲಿ ಮಾಂಸಾಹಾರದ ವಿರುದ್ಧವಾಗಿ ಪ್ರತಿಪಾದಿಸಿದಂತಹ ಅಪೂರ್ವ ಅಂತಹವರೂ ಇದ್ದಾರೆ. ಅವರ ಪ್ರಾಮಾಣಿಕತೆ ಬಗ್ಗೆ ನನಗೆ ಗೌರವವಿದೆ. ಹೀಗಾಗಿ ಅವರ ವಿಚಾರವನ್ನೂ ಗೌರವಿಸುತ್ತೇನೆ. ಆದರೆ ಧರ್ಮದ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ಹಿಂಸೆಯನ್ನು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸುವ ಒಬ್ಬ ಸಂಘಪರಿವಾರದ ವಕ್ತಿಗೆ ಮಾಂಸಾಹಾರವನ್ನು ಪ್ರಾಣಿ ಹಿಂಸೆ, ಅಹಿಂಸೆಗಳ ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ವಿರೋಧಿಸುವ ನೈತಿಕ ಹಕ್ಕಿರುವುದಿಲ್ಲ. ಹೀಗಾಗಿ ಅದು ಕುಮ್ಮಕ್ಕೇ ವಿನಃ ಪ್ರಾಮಾಣಿಕ ಕಾಳಜಿಯಲ್ಲ. ಕೊನೆಯದಾಗಿ, ನಾನು ’ಬುದ್ದಿಜೀವಿ’ಯಾಗಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತಿದ್ದೇನೆಂದು ಸುಖಾಸುಮ್ನೆ ಗಂಭೀರವಾದ ಆಪಾದನೆ ಮಾಡಿದ್ದೀರಿ. ನಿಮ್ಮ ಮೇಲೆ ಮಾನನಷ್ಟ ಮೊಕದ್ದಮೆ ಹೂಡಲು ತಯಾರಾಗಿದ್ದೇನೆ. ನಿಮ್ಮ ಹೆಸರು, ಊರು ತಿಳಿಸಿ. -- Regards, Harsha Kugwe

August 11, 2011 12:33 PM

ನನ್ನ ಮಾರುತ್ತರ:

~rAGU said...

@ಹರ್ಷ ಅವರೆ ವಿಷಯವನ್ನು ವಸ್ತುನಿಷ್ಟವಾಗಿ ಚರ್ಚಿಸದೇ ಘಾಸಿಗೊ೦ಡವರ೦ತೆ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಿಸಿದ್ದೀರಿ. ಘಾಸಿಗೊಳ್ಳುವುದು ಸತ್ಯಕೇಳಿ ಬೆಚ್ಚಿಬೀಳುವವರ ಲಕ್ಷಣ ಎ೦ದು ಯಾರೋ ಹೇಳಿದ ನೆನಪು. ಇರಲಿ, ನಿಮ್ಮ ಮೂಲ ವಾದದಬಗ್ಗೆ ನನಗೆ ವಿಶೇಷ ಆಸಕ್ತಿ ಇಲ್ಲ, ನಾನು ಅದೇ ವಾತಾವರಣದಲ್ಲಿ ಬೆಳೆದಿದ್ದೇನೆ. ಆದರೆ ನಿಮ್ಮ ಗೋಜಲು ಮನಸ್ಥಿತಿಯಬಗ್ಗೆ ಅಸಮಾಧಾನ ಅಷ್ಟೆ. ೧) ಸ೦ಶೋಧನೆ ಬಹಳ ದೂರದಮಾತು. ಶೋಧನೆ ನಮಗೆ ನಿಮಗೆ ಸಧ್ಯ ಸಾಕು. ಈ ವೀಡಿಯೋ ನೋಡಿ: http://www.youtube.com/watch?v=r9quEOYqsuI ಕಾಗೋಡು ತಿಮ್ಮಪ್ಪನವರು, ಪಾಪ, ಇನ್ನೇನು ಎದುರಿಗಿದ್ದವರನ್ನು ಹೊಡೆದೇಬಿಡುವಷ್ಟು ಬ್ರಾಹ್ಮಣದ್ವೇಷ ಕಕ್ಕಿಕೊಳ್ಳುತಿದ್ದಾರೆ. ಮಾಲ್ವೆ ಊರಿನ ಹೆಸರು ಕೇಳಿದ್ದೀರೋ? ಬಲ್ಲವರಲ್ಲಿ ಕೇಳಿ ನಿಮಗೆ ಕಥೆಹೇಳಿಯಾರು. ಹಲವು ಉದಾಹರಣೆ ಸಮರ್ಥನೆ ಕೊಡಬಹುದು ಆದರೆ ನನಗೆ ನಿಮ್ಮೆದುರು ಅದನ್ನು ಸಮರ್ಥಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಅವಶ್ಯಕತೆ ಕಾಣುವುದಿಲ್ಲ. ೨) ಕೋಸಾ೦ಬಿ ಒಬ್ಬ ಮಾರ್ಕ್ಸಿಸ್ಟ್ ಇತಿಹಾಸಕಾರರು ಎನ್ನುವುದು ಜನಜನಿತವಾದದ್ದು. ಕನಿಷ್ಟ ವೀಕಿಪೀಡಿಯಾವನ್ನಾದರು ಓದಿ. ಅವರು ಸ೦ಪೂರ್ಣ ಬಲಪ೦ಥೀಯವಾದದ ವಿರೋಧಿ! ಈ ಎಡಪ೦ಥೀಯ ಮಾರ್ಕ್ಸಿಸ್ಟರು ಮಾಡಿಟ್ಟ ಅದ್ವಾನವನ್ನು ಬಗೆಹರಿಸಲು ಇನ್ನೂ ಶತಮಾನಗಳೇ ಬೇಕು. ನಿಮಗೆ ಪ್ರಾಮಾಣಿಕವಾಗಿ ಅದರಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳುವ ಆಸಕ್ತಿ ಇದ್ದರೆ ಅನೇಕ ಅವಕಾಶವಿದೆ. ೩) ಶ೦ಕರಾಚಾರ್ಯರ ಹೆಸರು ಕೇಳಿದ್ದೀರೋ ? ಸಸ್ಯಾಹಾರಕ್ಕೂ ಕೆಲವು ಸಮುದಾಯಗಳಿಗೂ ಇರುವ ಸ೦ಬ೦ಧಕ್ಕೂ ಚಾರಿತ್ರಿಕ ಹಿನ್ನೆಲೆ ಇದೆ. ಸ೦ಶೋಧನೆ ಬೇಡ, ಸ್ವಲ್ಪ ಶೋಧನೆ ಮಾಡಿ! ೪) ನೀವು ನಿಮ್ಮ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಗಳಲ್ಲೂ ಲೇಖನದಲ್ಲೂ ಅನಗತ್ಯವಾಗಿ ನಿಮ್ಮ ಸಸ್ಯಾಹಾರಿ ವಿರೋಧೀ ಮತ್ತು ಬಲಪ೦ಥೀಯ ವಿರೋಧೀ ಭಾವೆನೆಗಳನ್ನು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ತೋರ್ಪಡಿಸಿದ್ದೀರಿ. ಅಲ್ಲದೇ ಹ೦ಗಿಸಿ ನುಡಿದಿದ್ದೀರಿ. ಅವನ್ನಾಧರಿಸಿ ನಿಮ್ಮ ಒಲವಿನ ಬಗ್ಗೆ ಊಹೆಮಾಡಬಹುದು. ಇದಕ್ಕೆ ಅಸಹನೆ ಎ೦ಬ ಪದಬಳಸುತ್ತಾರೆ (intolerance). ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ಒಪ್ಪದಿರುವ ಸ್ವಾತ೦ತ್ರ್ಯ ಹಕ್ಕು ನಮಗಿದ್ದರೂ ಬೇರೆ ಸಮುದಾಯದ ಮೌಲ್ಯಗಳನ್ನು ಹ೦ಗಿಸುವ ಅಧಿಕಾರ ಯಾರಿಗೂ ಇಲ್ಲ. ನಮ್ಮಿಬ್ಬರ ಸ೦ಭಾಷಣೆಯ ಧಾಟಿಯಬಗ್ಗೆ ನನಗೇನು ಸಮಾಧಾನವಿಲ್ಲ. ಏಕೆ೦ದರೆ ನಾನೂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಈಡಿಗ, ವಕ್ಕಲಿಗ, ಮಡಿವಾಳ, ಹೊಲೆಯ, ಮಾದಿಗಾದಿಗಳೊಡನೆ ಆಡಿ ಬೆಳೆದವನೆ. ಇವತ್ತಿಗೂ ಊರಿಗೆ ಹೋದಾಗ ಸ್ನೇಹಿತರು ಮನೆಯಲಿಲ್ಲದಿದ್ದರೂ ಅವರಗದ್ದೆಗೆ ಹೋಗಿ ಅಪ್ಪಿಮಾತಾಡಿಸುವಷ್ಟು ಬಳಕೆ ಇದೆ. ಆದರೆ, ಮಾನನಷ್ಟ ಮೊಕದ್ದಮೆ ಹೂಡುತ್ತೇನೆ ಎನ್ನುವಮೂಲಕ ಸ್ವಲ್ಪ ಅತಿಮಾಡಿದ್ದೀರಿ. ನನ್ನ ಜಾತಕವೇ ಅ೦ತರ್ಜಾಲದಲ್ಲಿದೆ. ನಿಮ್ಮ೦ತೆ ನನ್ನ ಹೆಸರಿನಲ್ಲೂ ನನ್ನ ಊರಿದೆ! ಸಿಕ್ಕದಿದ್ದರೆ ಇನ್ನೊಮ್ಮೆ ಕೇಳಿ, ದಾರಾಳವಾಗಿ ಕೊಡುತ್ತೇನೆ. ಗೊಡ್ಡು ಬೆದರಿಕೆಹಾಕುವುದು ಪ್ರಾಮಾಣಿಕವಾಗಿ ಚರ್ಚಿಸುವವರ ಲಕ್ಷಣ ಅಲ್ಲ. ಅದಕ್ಕೆ ಹೆದರುವನಾಗಿದ್ದರೆ ಈ ರೀತಿ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಿಸುತ್ತಲೂ ಇರಲಿಲ್ಲ. ನಮ್ಮನಿಮ್ಮ೦ಥವರು ವಿನಾಕಾರಣ ನಮ್ಮ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಅನುಪಯೋಗೀ ಕಾರ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ವಿನಿಯೋಗಿಸಬಾರದು ಎ೦ದು ಬಲ್ಲವರು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ. ನಮಸ್ಕಾರ. ರಾಗು ಕಟ್ಟಿನಕೆರೆ

August 12, 2011 9:45 AM

ಹರ್ಷ ಅವರ ಮಾರುತ್ತರ:

@ರಾಘು ಅವರೆ, ನೀವು ಹೇಳಿದ ಮೊದಲೆರಡು ಸಾಲುಗಳು ನಿಮ್ಮ ಈ ಹಿಂದಿನ ಪ್ರತಿಕ್ರೆಯೆಯ ವಿಷಯದಲ್ಲೂ ಅಷ್ಟೇ ಸತ್ಯ. ಅಲ್ಲವೇ? ಚರ್ಚೆಯ ದಾಟಿಯ ಬಗ್ಗೆ ನೀವು ಆಗಲೇ ಯೋಚಿಸಿದ್ದರೆ ಇದು ಹೀಗಾಗುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ ಬಿಡಿ. ನನ್ನನ್ನು ಗೋಜಲು ಮನಸ್ಥಿತಿಯಿಂದ ಹೊರತರಲು ಅವಿರತ ಪ್ರಯತ್ನಕ್ಕೆ ಹೇಗೆ ಕೃತಜ್ಞತೆ ಹೇಳಬೇಕೋ ತಿಳಿಯುತ್ತಿಲ್ಲ. ೧. ನಿಮ್ಮ ಶೋಧನೆಯ ಯೂಟ್ಯೂಬ್ ಲಿಂಕ್‌ನ್ನು ನಿಧಾನಕ್ಕೆ ನೋಡುತ್ತೇನೆ. ಆದರೆ ತಮ್ಮ ಸ್ವಂತ ಏಳಿಗೆಗಾಗಿ ಜಾತಿಯನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳುವ ರಾಜಕಾರಣಿಗಳ ಮಾತುಗಳಿಗೆ ನಾನು ಅಷ್ಟಾಗಿ ಬೆಲೆ ಕೊಡಬಾರದು ಎಂದುಕೊಂಡಿದ್ದೇನೆ. ಬ್ರಾಹ್ಮಣ ದ್ವೇಷದ ಉದಾಹರಣೆಗಳು ನಿಮಗೆ ಸಿಕ್ಕಿರಬಹುದು. ಆದರೆ ನನ್ನ ದೃಷ್ಟಿಯಲ್ಲಿರುವುದು ಎಂದೂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣ - ದೀವರಲ್ಲಿ ಜಗಳ ದೊಂಬಿಯಾಗಲೀ ದ್ವೇಷವಾಗಲೀ ಇರದ ನಮ್ಮ ಊರು ಹಾಗೂ ಅಂತಹ ಅನೇಕ ಊರುಗಳು. ನೀವು ಹೇಳಿರುವುದು ನಿಜ ಸಂಗತಿಯಾದರೆ ಅದು ಕಾಳಜಿಯ ವಿಷಯ. ಜಾತಿ - ಜಾತಿಗಳ ಹಾಗೂ ಧರ್ಮ - ಧರ್ಮಗಳ ನಡುವೆ ಅದು ಯಾವುದೇ ಕಾರಣಕ್ಕಿರಲಿ ದ್ವೇಷ, ಕಲಹ, ಸಂಘರ್ಷಗಳೇರ್ಪಡುವುದು ಈ ಬಹುಸಂಸ್ಕೃತೀಯ ಭಾರತದ ಹಿತದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ಒಳ್ಳೆಯದಲ್ಲ. ಏನಂತೀರಿ?. ಅಭಿಪ್ರಾಯ ಬೇಧಗಳು ಮಾತುಕತೆಯಿಂದ ಬಗೆಹರಿಯಬೇಕು. ೨. ನಿಮ್ಮ ಸಲಹೆಯಂತೆ ಕೊಸಾಂಬಿ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿಯಲು ವಿಕಿಪಿಡಿಯಾ ನೋಡಿದೆ. ಅದರಲ್ಲಿ ಹೀಗಿತ್ತು. He is well-known for his work in numismatics and for compiling critical editions of ancient Sanskrit texts. His father, Dharmananda Damodar Kosambi, had studied ancient Indian texts with a particular emphasis on Buddhism and its literature in the Pali language. Damodar Kosambi emulated him by developing a keen interest in his country's ancient history. Kosambi was also a Marxist[1] historian specializing in ancient India who employed the historical materialist approach in his work. He is described as "the patriarch of the Marxist school of Indian historiography".[1]....... ನೀವು ಹೇಳಿದ್ದು ಸರಿ ರಾಘು. ಅವರು ಮಾರ್ಕ್ಸ್‌ವಾದಿ ಕೂಡಾ ಹೌದಂತೆ!. ಆದರೆ ಏನು ಮಾಡೋಣ. ನನಗೆ ಪ್ರಾಚೀನ ಭಾರತದ ಬಗ್ಗೆ ಕೋಸಾಂಬಿ ಹೇಳಿರುವುದು ಅತ್ಯಂತ ವೈಜ್ಞಾನಿಕವಾಗಿ ಕಂಡಿದೆ. ಯಾರಾದರೂ ಬಲಪಂಥೀಯ ಬರೆದಿದ್ದು ಅಷ್ಟೇ ವೈಜ್ಞಾನಿಕವಾಗಿ ಕಂಡರೆ ನಾನು ಮರುಮಾತಿಲ್ಲದೇ ಒಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳುತ್ತೇನೆ. ಸರೀನಾ?. ಕಮ್ಯುನಿಷ್ಟರ ಬಗ್ಗೆ ನಿಮಗೆ ಏನಿದೆಯೋ ಗೊತ್ತಿಲ್ಲ. ನನಗೂ ಸಾವಿರ ಭಿನ್ನಾಭಿಪ್ರಾಯಗಳಿವೆ. ಅದಕ್ಕಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚು ಬಲಪಂಥೀಯರ ಬಗ್ಗೆ ಇವೆ. ಇವುಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಚರ್ಚಿಸಲು ಬೇರೆ ವೇದಿಕೆ ಕಲ್ಪಿಸಲು ಸಂಪಾದಕೀಯದವರನ್ನೇ ಕೇಳೋಣ. ಇದು ವೇದಿಕೆಯಲ್ಲ. ಓಕೆನಾ? ೩. ಡಾ. ಬಿ.ಆರ್.ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಹೆಸರು ಕೇಳಿದೀರೋ?. ಮಾಂಸಾಹಾರಕ್ಕೂ ಕೆಲವು ಸಮುದಾಯಕ್ಕೂ (ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಗೋ ಮಾಂಸಕ್ಕೂ) ಇರುವ ಸಂಬಂಧಕ್ಕೂ ಚಾರಿತ್ರಿಕ ಹಿನ್ನೆಲೆ ಇದೆ. ಸಂಶೋಧನೆ ಬೇಡ. ಶೋಧನೆ ಮಾಡಿ. ಲಿಂಕನ್ನೂ ನಾನೇ ಕೊಡುತ್ತೇನೆ. ನೋಡಿ.1. http://www.ambedkar.org/ambcd/39B.Untouchables%20who%20were%20they_why%20they%20became%20PART%20II.htm ೪. ನೋಡಿ. ನಿಮ್ಮ ಮಾತನ್ನು ಅಕ್ಷರಶಃ ಒಪ್ಪುತ್ತೇನೆ. ಬೇರೆ ಸಮುದಾಯದ ಮೌಲ್ಯಗಳನ್ನು ಹಂಗಿಸುವ ಅಧಿಕಾರ ಯಾರಿಗೂ ಇಲ್ಲ. ಈ ದೇಶದಲ್ಲಿ ಮಾಂಸಾಹಾರ ಕೂಡಾ ಒಂದು ಸಂಸ್ಕೃತಿ, ಒಂದು ಮೌಲ್ಯ. ಅದರ ಬಗ್ಗೆ ಅಭಿಪ್ರಾಯಬೇಧ ಮಾತ್ರ ಸಾಧ್ಯ. ಹಂಗಿಸುವ, ಮಾಂಸಾಹಾರ ಮಾಡುವವರನ್ನು ಕೀಳಾಗಿ ನೋಡುವ ಹಕ್ಕು ಯಾರಿಗೂ ಇಲ್ಲ. ಇದು ಶತಃಸಿದ್ಧ. ಸಂಘಪರಿವಾರದ ಅಪ್ರಾಮಾಣಿಕತೆ, ಮಾಂಸಾಹಾರದ ವಿಚಾರದಲ್ಲಿ ಡೋಂಗಿತನವನ್ನು ಪ್ರಶ್ನಿಸಿದ ಮಾತ್ರಕ್ಕೆ ಕಸಿವಿಸಿಗೊಂಡ ನಿಮ್ಮ ಒಲವೂ ಅರ್ಥವಾಗಿದೆ. ನೀವೇನೂ ಸಹನೆಯಿಂದ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಿಸಲಿಲ್ಲವಲ್ಲ. ನಿಮ್ಮ ಹಿನ್ನೆಲೆ ಹೇಳಿದ್ದೀರಿ ಸಂತೋಷ. ನನ್ನ ಗೊಡ್ಡುಬೆದರಿಕೆ ವರ್ಕೌಟ್ ಆಗಿದೆ. ಡೋಂಟ್ ವರಿ. ನನ್ನ ಮನಸ್ಸು ಬದಲಾಯಿಸಿದ್ದೇನೆ. ನಿಮ್ಮ ಮೇಲೆ ಮಾನನಷ್ಟ ಮೊಕದ್ದಮೆಯಿಲ್ಲ!. be happpy.. -ಹರ್ಷ ಕುಗ್ವೆ.

August 13, 2011 12:25 PM

ನ೦ತರ ಮತ್ತೆ ಕಾಮೆ೦ಟ್ ಬ್ಲಾಕ್! ಸ೦ಪಾದಕೀಯದ ಬಣ್ಣ ನಿಮಗೆ ಈಗ ಗೊತ್ತಾಗಿರಬಹುದೆ೦ದು ಕೊಡಿದ್ದೇನೆ.
ಹೀಗಾಗಿ ನನ್ನ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆ ಇಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟಿಸಿದ್ದೇನೆ.
ಹರ್ಷಾವ್ರೆ,
"ನಿಮ್ಮ ಮೇಲೆ ಮಾನನಷ್ಟ ಮೊಕದ್ದಮೆ ಹೂಡಲು ತಯಾರಾಗಿದ್ದೇನೆ. ನಿಮ್ಮ ಹೆಸರು, ಊರು ತಿಳಿಸಿ", ಎ೦ದ ನಿಮಗೆ ಮೊಕದ್ದಮೆ ಹಾಕಲು ಅನುಕೂಲವಾಗಲಿ ಎ೦ದೇ ಊರು ತಿಳಿಸಿದ್ದು. ಅದೇನು ವರ್ಕೌಟ್ ಆಯಿತೋ ನಿಮಗೇ ಅರ್ಥವಾಗಬೇಕು. ನಿಮ್ಮ ಗೊಡ್ಡುಬೆದರಿಕೆಗೆ ಹೆದರಿದ್ದರೆ ಮೊಕದ್ದಮೆಹೂಡಲು ನನ್ನ ಹೆಸರು, ಊರು ನಿಮಗೆ ಕೊಡುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ. ಕಾನೂನು ಪತ್ರಕರ್ತರ ಕೂಲಿಯಾಳಲ್ಲ. ದಯವಿಟ್ಟು ನನ್ನ ಮೇಲೆ ಮಾನನಷ್ಟ ಮೊಕದ್ದಮೆಹೂಡಿ! ಇನ್ನೂ ನಿಮಗೇನು ವಿವರಬೇಕು ಕೇಳಿ, ದಯಪಾಲಿಸುತ್ತೇನೆ. ನೀವು ನನಗೆ ಕೃತಜ್ಞತೆ ಹೇಳಬೇಕಾದ್ದೇ! ನಿಮ್ಮ ಉತ್ತರದಲ್ಲಿ ನಾನು ಹೇಳುವುದು ಅರ್ಥವಾಗಿ ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ಒಪ್ಪಿದ್ದನ್ನು ನೋಡಿದರೆ, ನನ್ನ ಪ್ರಯತ್ನ ಫಲಿಸಿ ಸ್ವಲ್ಪ ನಿಮ್ಮ ಬುದ್ದಿಬಲಿದ೦ತೆಕಾಣಿಸುತ್ತಿದೆ! 

೧) ಸ್ವಲ್ಪ ಮೆತ್ತಗಾಗಿದ್ದೀರಿ! ಸ೦ತೋssಷ. ಇನ್ನೂ ಹೀಗೆ ಶೋಧನೆ ಮಾಡಿ ನಿಮಗೆ ಒ೦ದು ದಿನ ಅರ್ಥವಾಗಬಹುದು. ಬ್ರಾಹ್ಮಣದ್ವೇಷೀ ರಾಜಕಾರಣಿಗಳನ್ನು ಒಪ್ಪಿ ಮತ ಹಾಕುವವರು ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೆ ರಾಜಕಾರಣಿಗಳು ಆವಿಷಯ ತರವಷ್ಟು ಹೆಡ್ಡರಲ್ಲ ? ಎಲ್ಲರೂ ಹಾಗಲ್ಲ ಆದರೆ ಸಾಕಾಗುವಷ್ಟು ದ್ವೇಷಿಗಳಿದ್ದಾರೆ. ನಮ್ಮೂರಲ್ಲಿ ಇಲ್ಲ ಎ೦ದರೆ ಬೆಕ್ಕು ಕಣ್ಮುಚ್ಚಿ ಹಾಲು ಕುಡಿದ೦ತಾಯಿತು.

೨) ಆಗ ಒಪ್ಪದವರು ಈಗ ನನ್ನ ಮಾತಿಗೆ ಮಾರ್ಕ್ಸ್ಸಿಟ್ಟರು ಹೌದು ಎ೦ದು ಒಪ್ಪಿದ್ದೀರಿ. ಬಲುಸ೦ತೋsಷವಾಯಿತು! ಹೀಗೆ ಬೇರೆಯವರು ಹೇಳಿ ಒಪ್ಪಿಸುವವರೆಗೆ ಕಾಯದೇ ನೀವೇ ಹುಡುಕಿಕೊಳ್ಳುವ ಶಕ್ತಿ ನಿಮಗೆ ಬರಲಿ ಎ೦ದು ಮಾರ್ಯಮ್ಮನಿಗೆ ಒ೦ದು ಕುರಿ ಕಡಿಸಬಹುದೋ ಹೇಗೆ?

ವಿಜ್ಞಾನಕ್ಕೆ ಎಡಬಲವೆ೦ಬ ರಾಜಕೀಯ ಸೈದ್ಧಾ೦ತಿಕ ಒಲವಿಲ್ಲ. ರಾಜಕೀಯ ಸೈದ್ದಾ೦ತಿಕ ಒಲವಿದ್ದರೆ ಅದು ವೈಜ್ಞಾನಿಕವಲ್ಲ. ಎಡಪ೦ಥೀಯ ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳು ಎ೦ಬಮಾತನ್ನು ಎಲ್ಲಿಯಾದರೂ ಕೇಳಿದ್ದೀರೋ ? ಎಡಪ೦ಥೀಯ ಇತಿಹಾಸಕಾರ ಎ೦ದಾಕ್ಷಣ ಅವರ ಒಲವು ಯಾವಕಡೆ ಎ೦ದು ನಿಮಗೆ ಅರ್ಥವಾಗಬೇಕಿತ್ತು. ಗ೦ಭೀರ ಅಧ್ಯಯನಮಾಡುವವರು, ಇತಿಹಾಸ ಬರೆಯುವವರು ರಾಜಕೀಯ ಒಲವುಗಳಿ೦ದ ಪ್ರೇರಿತರಾದರೆ ವಸ್ತುನಿಷ್ಟತೆ ಕಳೆದು ಹೋಗುತ್ತದೆ. ಸಮಸ್ಯೆ ಏನೆ೦ದರೆ, ಪೆನ್ನು ಸಿಕ್ಕಿದ್ದಕ್ಕೆ ಪ್ರಪ೦ಚವೆಲ್ಲಾ ನಮಗೇ ಗೊತ್ತೆ೦ಬ ಅಹ೦ಕಾರ ಕೆಲವು ಪತ್ರಕರ್ತರಿಗೆ. ಅವರ ಗು೦ಪಿಗೆ ಸೇರಬೇಡಿ.

೩) ಅ೦ಬೇಡ್ಕರರ ಬಗ್ಗೆ ನಾನು ಕೇಳಿದ್ದೇನೋ ಇಲ್ಲವೋ ಇಲ್ಲಿ ಅಪ್ರಸ್ತುತ. ಬೌದ್ಧರ ಸಸ್ಯಾಹಾರಕ್ಕೆ ಮಾತ್ರ ಚಾರಿತ್ರಿಕ ಹಿನ್ನೆಲೆ ಇದೆ ಬೇರೆಲ್ಲ ಡೋ೦ಗಿ ಎ೦ದ ನಿಮಗೆ, ಚಾರಿತ್ರಿಕ ಹಿನ್ನೆಲೆ ಇದೆ ಎ೦ಬುದಕ್ಕೆ ಉದಾಹರಣೆ ಕೊಡಲು ಶ೦ಕರಾಚಾರ್ಯರ ವಿಷಯ ಪ್ರಸ್ತಾಪ ಮಾಡಿದೆ (ನಿಮ್ಮ ಗಮನಕ್ಕೆ, ಅ೦ಬೇಡ್ಕರರ ಇದೇ ಧಾಟಿಯಹಲವು ಬರಹಗಳನ್ನು ಮತ್ತೂ ಅನೇಕ ದಲಿತ ಮೂಲಭೂತವಾದದ ಬೇರೆಯವರ ಬರಹಗಳನ್ನು ಓದಿದ್ದೇನೆ.). ಇರಲಿ, ನಿಮ್ಮ ಅನಿಸಿಕೆ ತಪ್ಪೆನ್ನುವ ಬರಹಗಳನ್ನೂ ಓದಿ. ಅದಕ್ಕೇ ವಸ್ತುನಿಷ್ಟತೆ ಎನ್ನುವುದು. ನಿಮ್ಮವಾದವನ್ನೇ ಸಮರ್ಥಿಸುವ ವಿಚಾರವನ್ನೇ ಓದುವುದು ಪ್ರಾಮಾಣಿಕವಾಗಿ ವಿಷಯವನ್ನು ಎಲ್ಲಾ ದೃಷ್ಟಿಯಿ೦ದ ನೋಡುವವರ ಲಕ್ಷಣವಲ್ಲ. ನಿಮಗೆ ಆದಿಕ್ಕಿನಲ್ಲಿ ಉಪಕಾರಮಾಡಲೆ೦ದೇ ನಿಮಗೆ ಕ್ಲೂ ಕೊಟ್ಟಿದ್ದೆ. ಓದಿ. ಇರುವಚಾರಿತ್ರಿಕ ಹಿನ್ನೆಲೆಯನ್ನು ತಿಳಿದಿಕೊಳ್ಳುವ ವ್ಯವಧಾನ ನಿಮಗಿಲ್ಲದೇ ಇದ್ದರೆ ಯಾರೇನುಮಾಡಲು
ಸಾಧ್ಯ?

"ಇವುಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಚರ್ಚಿಸಲು ಬೇರೆ ವೇದಿಕೆ ಕಲ್ಪಿಸಲು ಸಂಪಾದಕೀಯದವರನ್ನೇ ಕೇಳೋಣ. ಇದು ವೇದಿಕೆಯಲ್ಲ. ಓಕೆನಾ?" ಎ೦ದಿದ್ದೀರಿ. ಬೇರೆ ವೇದಿಕೆಗೆ ಅಡ್ಡಿಯಿಲ್ಲ ಆದರೆ ನೀವು ಹೇಳಿದ್ದನ್ನ ಒಪ್ಪದಿದ್ದರೆ ಇದು ವೇದಿಕೆಯಲ್ಲ ಎ೦ದರೆ ಸ್ವಲ್ಪ ಸಮಸ್ಯೆ! ತೀವ್ರವಾಗಿ ಟೀಕಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಇತಿಹಾಸಕಾರರ ಹೆಸರನ್ನು ಎಳೆದದ್ದು ನಿಮ್ಮ ಬರಹ, ನನ್ನದಲ್ಲ. ಅದಕ್ಕೆ ನಿಮ್ಮ ಬರಹವನ್ನು ಕಟುವಾಗಿ ಟೀಕಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ.

೪) ಮತ್ತೆ ಒಪ್ಪಿದ್ದೀರಿ. ಒಳೆಯ ಬೆಳವಣಿಗೆ. ಮೇಲ್ನೋಟಕ್ಕೆ ನನ್ನ ನಿಮ್ಮ ಅಭಿಪ್ರಾಯಗಳಲ್ಲಿ ವ್ಯತ್ಯಾಸವೇ ಇಲ್ಲ! ಆದರೆ ಈಗ ಒಪ್ಪುವ ನೀವು ನಿಮ್ಮ ಬರಹದಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ತದ್ವಿರಿದ್ಧವಾಗಿ ಬೇರೆ ಸಮುದಾಯಗಳನ್ನು ಅವಹೇಳನಮಾಡಿದ್ದೀರಿ. ಸ್ವಲ್ಪ ತಡವಾದರೂ ಅರ್ಥವಾಗಿದೆಯಲ್ಲ, ನನ್ನ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆ ವರ್ಕೌಟ್ ಆಯಿತು!

ಸ೦ಘಪರಿವಾರದ ನೆಪದಲ್ಲಿ ಸಸ್ಯಾಹಾರಿವರ್ಗಗಳನ್ನೂ ಸೇರಿಸಿ ಡೋ೦ಗಿತನದ ಗ೦ಭೀರ ಅಪವಾದಮಾಡಿದ್ದೀರಿ! ಅದಕ್ಕೆ ಅವರೇ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಿಸಬೇಕು. ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಸೂಡೋಸೆಕ್ಯುಲರ್ ಗಳ ವಾದ ಸರಣಿಯನ್ನೂ ಮ೦ಡಿಸಿದ್ದೀರಿ (guilt by association fallacy). ಬ್ರಾಹ್ಮಣರು ಮಾ೦ಸಾಹಾರಿಗಳಾಗಿದ್ದರು ಎನ್ನುವುದಕ್ಕೆ ಪುರಾವೆ ಒದಗಿಸುವ ಪ್ರಯತ್ನವನ್ನೂ ಮಾಡಿದ್ದೀರಿ. ಅದು ಒ೦ದೊಮ್ಮೆ ನಿಜವಾದರೂ ನಿಮ್ಮ ದ್ವೇಷಸಾಧನೆಗೆ ಅದುಸಮರ್ಥನೆಯ೦ತೂ ಆಗದು.  ಆದರೆ ನಾನು ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಿಸಿದ್ದು ಸ೦ಬ೦ಧವಿಲ್ಲದೇ ಬಡಬಡಿಸಿದ ನಿಮ್ಮಮೇಲೆ ಕರುಣೆ ಉಕ್ಕಿಬ೦ದಲ್ಲ. ಇಲ್ಲಿನ ಓದುಗರಿಗೆ ನಿಮ್ಮ ಲೇಖನದ ವ್ಯರ್ಥ ಪ್ರಲಾಪ ಮತ್ತು ರಾಜಕೀಯ ಧೋರಣೆ ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಲಿ ಎ೦ದು.

ಮಾ೦ಸಾಹಾರ ಬೇರೆ, ಪ್ರಾಣಿಬಲಿ ಬೇರೆ. ಯಾವ ಹಿನ್ನೆಲೆ ಇಲ್ಲದ ಶುದ್ಧಸಸ್ಯಾಹಾರಿಗಳು ಪಾಶ್ಚಿಮಾತ್ಯದೇಶಗಳಲ್ಲಿದ್ದಾರೆ. ನೀವು ಕ೦ಡ ಚಾರಿತ್ರಿಕ ಹಿನ್ನೆಲೆಗಷ್ಟು ಕಲ್ಲುಬಿತ್ತು, ಹೆಚ್ಚಿನ ಬೌಧ್ಧರು ಮಾ೦ಸಾಹಾರಿಗಳು! ಬೇಕಾದಷ್ಟು ಬೌಧ್ಧ ಭಿಕ್ಷುಗಳೇ ಮಾ೦ಸತಿನ್ನುತ್ತಾರೆ. ಟಿಬೆಟ್ ಚೀನಾ ಜಪಾನ್ ಮತ್ತು ನಮ್ಮಲ್ಲೇ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಈಶಾನ್ಯ ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ (northeast) ಬಹಳ ಬೌಧ್ಧರು ಮಾ೦ಸತಿನ್ನುವವರೆ. ಅದು ಅವರವರ ಇಷ್ಟ. ಇವುಗಳನಡುವೆ ಗೋಜಲುಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವ ಅವಶ್ಯಕತೆ ಇರಲಿಲ್ಲ. 

ಪ್ರಾಣಿಬಲಿ ಸಹಜವೋ ಅಲ್ಲವೋ ಅಷ್ಟು ನೇರವಾಗಿ ಹೇಳಲು ಬರುವ೦ತಿದ್ದರೆ ಚರ್ಚೆಯ ಅವಶ್ಯಕತೆಯೇ ಇರುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ. ನೀವು ಸರಿ, ಸಹಜ ಎ೦ದಿದ್ದೀರಿ. ನಿಮ್ಮ ಅಭಿಪ್ರಾಯ ಅಥವಾ ಒಲವು ತಿಳಿಸುವುದಕ್ಕೆ ಯಾವ ಅಡ್ಡಿಯೂ ಇಲ್ಲ. ಹಳ್ಳಿಯ ಪ್ರಾಣಿಬಲಿಯಬಗ್ಗೆ ಹಿನ್ನೆಲೆ ಗೊತ್ತಿಲ್ಲದವರನ್ನು ಇದು ಆಲೋಚನೆಗೀಡುಮಾಡೀತು. ಒಳ್ಳೆಯದೆ. ಆದರೆ, ಆ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ನೀವು ಅನಗತ್ಯವಾಗಿ ಇದ್ದಬದ್ದವರಮೇಲೆ ಅಪಾದನೆಮಾಡಿದ್ದಲ್ಲದೇ ನಿಮಗೊಪ್ಪದ ರಾಜಕೀಯ ಬಣಗಳನ್ನೋ ನಿಲುವನ್ನೋ ಅನವಶ್ಯಕವಾಗಿ ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಿ ಹ೦ಗಿಸಿದ್ದೀರಿ. ಈ ರೀತಿ ಬರೆಯುವವರನ್ನು ಟೀಕಿಸದಿದ್ದರೆ ತಾವು ಬರೆದಿದ್ದೇ ವೇದವಾಕ್ಯ ಎನ್ನುವ ಭ್ರಮೆಗೆಬಿದ್ದುಬಿಡುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯು೦ಟುನೋಡಿ. ಆದ್ದರಿ೦ದಲೂ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಬೇಕಾಗಿ ಬ೦ತು.

ನಾನು ಅಗ೦ತುಕನಾಗಿ ಬರೆದವನಲ್ಲ. ನನ್ನ ಬ್ಲಾಗಿನ ಕೊ೦ಡಿ ಉಪಯೋಗಿಸಿಯೇ ಬರೆದವನು. ಆದರೂ ಅಡ್ರೆಸ್ ಇಲ್ಲದೆ ಬರರೆದವನೆ೦ದು ಬಿ೦ಬಿಸುವ ವ್ಯರ್ಥ ಪ್ರಯತ್ನ ಮಾಡಿದ್ದೀರಿ. ಓ ಮರತೇಬಿಟ್ಟಿದ್ದೆ! ಮಾನ ಬಹಳವೇ ನಷ್ಟವಾಗಿರುವ೦ತೆ ಅನ್ನಿಸುತ್ತಿದೆ. ನನ್ನಮೇಲೆ ಮಾನನಷ್ಟ ಮೊಕದ್ದಮೆಹೂಡಲು ಎಲ್ಲಾದರು ಮರೆತು ಬಿಟ್ಟೀರಾ!

ರಾಗು ಕಟ್ಟಿನಕೆರೆ

ಇಲ್ಲಿ ಯಾರು ಬೇಕಾದರೂ ಬ೦ದು ಬೈಯಬಹುದು. ಆದರೆ ನಿಮ್ಮ ಪೋರ್ಣ ಹೆಸರು ನಿಮ್ಮ ಬ್ಲಾಗ್ ಇರಲೇ ಬೇಕು ನೀವು ಕೃತಕ ಬ್ಲಾಗರ್ ಅಲ್ಲವೆ೦ದು ಗೊತ್ತಾಗಲು. ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೆ ಮಾತ್ರ ಕಾಮೆ೦ಟ್ ಅಳಿಸಿಹಾಕುತ್ತೇನೆ. 

Declining economic growth in southern states

My comment to:
http://www.outlookindia.com/article.aspx?277941

The authors are not well informed about the states and try to impose their hypothesis. For instance, "he continued with his practice of extending state patronage to various caste and quasi-religious organisations." Karnataka has a Mujarai Department and all the money from Hindu religious organisations (mostly temples) goes to that department. Now why should there be any shock if a negligible amount is returned to some religious organisations ? I am still shocked that rest of the money is used for activities unrelated to the temples while temples continue to be in shambles.

The authors also forget Ramakrishna Hegde who instituted Lokayukta in the state and made Karnataka an example for successful decentralisation of power by adapting Panchayithi Raj effectively among other things.

One has to remember that so called best leaders in Karnataka mostly belonged to elite or upper section of soceity and valued dignity. Now what we have are village level street fighters. People in the grab of liberalism have called it democratisation! If this is what is democratisation then get ready for the mess. That is what you get out of it. Right without responsibility is not democratisation.

ಕನ್ನಡಿಗರಾಗಿ! ಕನ್ನಡದ ಮಿ೦ಚ೦ಚೆಗಾಗಿ ಈಕೆಳಗೆ ನೊ೦ದಾಯಿಸಿಕೊಳ್ಳಿ! Subscribe KST eMails

Subscribe to ಕನ್ನಡ ಸ೦ಘ ಟೊರೋ೦ಟೊ/KST mailing list

* indicates required

Email Address *

First Name

Last Name

Close

The honest Hegde

You see this honesty is a tricky thing. Those who do not understand the negative impact or those obsessed with their own reputation can sacrifice the interest of people in the process of being honest. Most if not every one, knows Karnataka that S M Krishna, HD Kumaraswamy HD Deve Gowda, Dharma Singh and Yedyurappa all are corrupt. However, people elected a man they think is least corrupt of them all! What Santhosh Hegde the "honest" Lokayukta has done now is accusing the least corrupt guy on all the sins knowing fully well that the hawkish congress agent and a slave Bharadwaj (you know whose) is waiting to bring down BJP government. 

Now that is honesty!  So much for it Hegde, now the JDS/Congress and other corrupts can hope to eat more money while you enjoy your retirement!   

Note how Yedyurappa is the focus! No one else figures so predominantly! SM Krishna and Dharma Singh (who was named in the first report) are not mentioned anywhere although mining started long back. Also note it is Yedurappa who continued to give some support to Lokayukta in some sense. Whether it was political compulsion or it was as much political situation could allow, is up for speculation. Compare this to Delhi's Sheela Dixit. She does not even have a Lokayukta and when Shugaloo committee accused her she chose to ignore the report. English media chose not to make a noise; we all know why !

Hegde says successive governments have been more corrupt. This is one thing we must worry about. Thanks Hegde - he has done something. Whether it is a little or a lot, corruption is not a virtue. It will help us in the long run to bring Karnataka government to a good shape. Some leaders will have to pay for it. Anything showing corruption in bad light is welcome.

Ragu's guide for your trip to Banff National Park

The Indian Paintbrush

Banff and other parks around it are part of a large world heritage site in Alberta and British Columbia provinces, Canada. They are mind blowing to say the least. Their natural history opens up new worlds. A trip to Banff is not just a way to spend time close to nature, it is a type of education. I will write another post on what I learnt there. But, for now let us see how and what we must not miss seeing or experiencing in Banff.

You need at least four days to see some important places. If you want to do stuff then you need more days. Your GPS may not show these places. I have a custom POI file with co-ordinates for these places which I will upload here (Magellan GPS) [I tired some geeky stuff and bricked my GPS. Lost with it were my Banff co-ordinates. Sorry folks!].

Day 1:

Land in Calgary - pick up rented car at around 10.30 AM at the airport.

1) Drive to Banff (150 Km). Watch for the Hoodoos (interesting cliffs) close to Banff town to your right.

2) Head straight to Bow Falls. Spend a while and drive across bow river for 10 minutes on the narrow road for nice view of mountains.

3) Drive to Banff Gondola where you will take a Tram (30$) to a viewpoint to see most of mountains and valleys around Banff (Cascade, Rundle, Sulfur Mountain etc ).

4) Visit the Natural Hot Spring by walk when you come down back to earth; take a holly dip!

5) Drive to Surprise Corner (We did not have enough time to trek). You can trek around.

6) Drive to Lake Minnewanka via the Minnewanka Loop.

7) Now if you have time drive and relax around Vermilion Lake and Water Shed

If you are still alive, come back to your hotel and take a nap to get ready for the next day. If you noticed you just forgot your supper!

Jhonston Canyon (Lower Falls)

Day 2:

Grab some breakfast and start early at 7 AM. Our car had a hole in the rear right wheel. I hope yours wont. We started late at 11.30 AM on a rainy day!!

0) Cave and Basin National Historic Site, I missed this. But, I heard you can experience natural hot spring in natural settings (not in a pool).

1) Drive to Lake Moraine via Hwy 1 (70 Km). There are few places where you should stop on the way. You will know when! If you do not want to stop and get out, then stop reading this please and go back to your coach! You can see Ten Peaks as you approach the lake. Walk around the lake all the way to Falls like stream. If you are up to real hiking/trekking job you can see the Glacier. But, it wont fit your 4 day itinerary. At least we could not make it.

2) Drive to Lake of the Little Fishes. The Indians called this thus. But some asshole renamed it to  Lake Louise. Walk around the lake do not be lazy like us! Well we were late and did not have time for more walk.

3) The real scenic beauty is reserved for drive on Bow Valley Parkway back to Banff.

4) Meet the Mountains that look like a castle: Castle Mountains. When next to the Bow river you can see a nice panorama of Bow River Valley and a Glacier behind it at a distance.

5) If you do not stop and get out when the scene is nice outside, you better not go to Banff! Anycase, Jhonston Canyon lower falls is one of the highlights of Banff. It is a 1.5 km walk from well the parking lot. The upper falls is 2.5 km walk. But the thunder of the falls when you come out of the small cave is a pleasant shock. It is all worth the walk and short breath. Do not miss Jhonston Canyon. The creek's high banks are nothing like what we have seen before.

Head home to hotel in Banff. If you camp that may be cheaper and better but will be hard. There are Indian and Chinese restaurants in Banff.

Rain Bow near Bow River

Day 3 

This could easily be the most hectic day. Start at 7 AM. If you are late no luck you will end up in the middle of  the road to Jasper. Fill your stomach and buy some groceries/fruits at Lake Louise or Banff town. Fill some Gas there is only one gas station between Jasper and Banff and they charge you a fortune (double).

1) Stop at Bow Lake for a photo opp. The South Saskatchewan river originates here as Bow River.

Bow Glacier (Bow River - head water of South Saskatchewan river originates here)

2) Then park at Peyto Lake/Glacier/Bow Summit for a nice walk to the view point. You can see 300 year old trees looking like plants next to the trail. Well that is where you can see winter in the middle of the summer. Peyto Glacier will be your first glance of glacier with its delta leasing to Peyto lake. Ah the valley is so wonderful.

3) Now you will start meeting some hills some creeks and finally the North Saskatchewan river.  Stop and enjoy the scenery. Do not miss the Icefield Parkway Loop.

4) Parker Ridge lets you walk to the viewpoint where you can see Saskatchewan Glacier, the largest glacier in the Columbian icefield. This is where the North Saskatchewan River is born.

5) Here comes the Athabasca Glacier. This is where Sunwapta river originates. Take the Ice Explorer trip on to the glacier ($60). Carry a water bottle. Glacier water is supposed to be the cleanest water available on earth. It tastes amazing - just like water! You could be drinking a water that is 125 years old. Take a walk around the small museum back in the Icefiled Centre to see a 8000 years old tree root.

6) Tangle Falls is right next to the road on the way to Jasper. All it takes is a stop.

7) Sunwapta Falls is the next attraction. Drive in a little and walk for 30 seconds to see the falls. Sunwapta river joins the Athabasca river after this falls and canyons. On the way to Athabasca Falls you are likely to see some Bears. Keep a watch, stop and see from a distance.

8) Athabasca Falls is not the most beautiful water falls I have seen. But, the canyons are simply amazing. Read the history of those Canyons. 

9) You are now headed for Jasper.  Where you should stay overnight. We drove back not before a dinner at a Chinese restaurant. Man, it was crazy.  I have heard Tramways in Jasper are nice. But if you tried Banff Gondola I do not see the point. There are grocery stores in Jasper. Get some fruits and snacks for on the way hunger. We stayed in Canmore that night after a 3.5 hour drive.

Athabasca Mountain

Day 4:

Early morning sunlight is amazingly refreshing. Drive back if you could not make it to any of the above or had bad luck with weather use the last day to revisit those sites. Weather can change every hour or so. If rough weather hits you, all you can see is lakes! Yes lakes no mountains no glaciers no nothing. All smokey blur sky. We visited Lake Louise and Hot Springs. Sun was out and we could see the mountains and glaciers. Say houdoe to a lot of Dutch tourists you will likely encounter and recognise if you recognise Nederlands. Head back home but not before heading to Calgary downtown (2 hr drive). Do not miss your flight. If you get a window seat, you can enjoy the Sun shit (yes) on the flight.

Some facts:

• Gangotri is larger than Athabasca glacier. Why Athabasca is 6  x 1.5 Km Gangotri is 32 x 4 Km
• Siachen in India is the second largest non polar galacier in the world.
• The longest glacier is in Tazhakistan. 

I can not believe I am back. You wont believe it either when you are back. You hate coming back. Only thing that sends you home is your wallet. You think you got a thick one ? Well you are right if that is $2500 thick (from Toronto for 2)!
 

ಹೆಡಗಯ್ಯ ಬಿಗಿದ ನೇಣ೦ ಕೊಯ್ದು ಬಿಸುಟು

Listen to ಹೆಡಗಯ್ಯ ಬಿಗಿದ ನೇಣ೦ ಕೊಯ್ದು ಬಿಸುಟು by Raghavanka from Harichandra Kaavya (Tune/Style Composed by: Narahari Sharma Kerekoppa
Sung by My Holiness Myself. Listened by Her Highness Prabha

ಹೆಡಗಯ್ಯ ಬಿಗಿದ ನೇಣ೦ ಕೊಯ್ದು ಬಿಸುಟು ನಿಡು
ದಡದಲ್ಲಿ ಮೂಡ ಮು೦ತಾಗಿ ಕುಳ್ಳಿರಿಸಿ ಹಿ೦
ದಡದಲ್ಲಿ ಕುಸಿದು ನೀಡಡಿಯಿಟ್ಟು ನಿ೦ದು ಸೆಳೆದು ಖಡ್ಗವ ಜಡಿದುನೋಡಿ
ಹೆಡತಲೆಗೆ ಮೋಹಿ ಕೆಯ್ಯೆತ್ತಿ ಕ೦ಧರ ಹರಿಯೆ
ಹೊಡೆಯಲನುವಾದೆನನುವಾದೆನನುವಾಗಾಗು
ಮಡದಿ ನೆನೆನಿನ್ನ ದೈವವನು ಬಿಡದೆನ್ನೊಡೆಯನ೦ ಹರಸುಹರಸೆ೦ದನು

Thing about above recording is that I sung to SaPaSa! So, technically incorrect. Sounds good though. I am sure I have used more than five notes especially Pa seems have come. This is in Yakshagana shruti. Very high (.B). I will die of Highpitchilocis if I sing few more of these. Enjoy while I am alive.

Exesscuse me for eating some words that is all I remembered when singing. This full lyric above is an after thought!

Yakshamitra - A raw live recording

We have been playing and learning Yakshagana as we perform and practice.  We have reached a stage where we are now of acceptable artistic merit for our own conscience.  Here is a very raw recording using a voice recorder recorded by Sharadha Bhat.

Listen to our Mudadinda Ninna

I am extremely happy with my Chande. We will go further but this is a milestone. Thanks to Vinayak Hegde; I mostly base my laya on his singing. I may not sound as good independently. Sridhar Madhyastha is only 13 and was introduced to Yakshagana only last year! He is now our little master. Uday Shastri our senior player will leave Toronto shortly. A warm farewell to him. He was there when we practiced last Sunday.

Thugs rule India

Yes, Digvijay Singh and his ilk in the government of India (GOI) who call rest of the world thugs are guys supporting the rotten tomato that is current government of India (GOI). After all this corruption, GOI have now resorted to damning civil rights. Tear gassing peaceful protesters at middle of the night is not exactly a  virtue in democratic country. But, who cares? All the virtues have been outsourced to journalists and some activists. They insist activism of Baba Ramdev or Anna Hazare kind has no place in "liberal constitutionalism"! What exactly do they mean? Does corrupt judiciary have a place in that some thing? Or screwing up all institutions such as CVC, EC and office of governors for that matter ? We are dealing with thugs here, thugs that is current GOI. 

Here is a short response to Swapan Dasgupta:

Perhaps you should choose some other time to preach "liberal constitutionalism". What rules does the government play by ? Is tear gassing peaceful protesters part of your constitutionalism sermon? Or, is paid pimps in the judiciary a part of this "constitutionalism"? You guys should stop reading books and wake up to real life for a change.

This is naive folks. We need to play their game and change rules as they change the game. We are dealing with thugs here, thugs that is current GOI.